Андижон. 12 майдан 13 майга ўтар кечаси. Бир қанча жиноий моддалар бўйича ҳамда акрамийлик диний гуруҳига аъзоликда айбланиб, судланаётган 23 кишининг қирқтача яқини Андижондаги патруль-пост батальонига ҳужум қилиб, у ерда сақланаётган қуролларни қўлга киритди. Сўнгра улар шаҳардаги ҳарбий қисмга ҳужум уюштирди. Қамоқхонага ҳам ҳужум қилиниб, у ердан судланаётган 23 киши ва бошқа маҳбуслар озодликка чиқариб юборилди. Ўша куни ярим тунда вилоят ҳокимлиги биноси эгалланиб, шаҳар прокурори, солиқ инспекцияси бошлиғи ва бир қанча ҳарбийлар исёнчилар томонидан гаровга олинди. Расмийлар берган маълумотга кўра, ўша тунда 9 ҳарбий ҳалок бўлди.
Андижон. 13 май. Эрта тонгдан бошлаб вилоят ҳокимлиги биноси олдига андижонликлар йиғила бошлади. Майдон эса ҳукумат қўшинлари томонидан ўраб олинди. “Озодлик” мухбири ўша куни соат 11 да исёнчилар вакилларидан бири Шариф Шокиров билан телефон орқали гаплашди:
“Биз 23 нафар яқинларимизни озод қилиб юбордик. Мақсадимиз шу эди. Бизга халқ қўшилиб кетди. Ҳозир атрофда 20-30 минг аҳоли бор. Улар борган сари кўпайиб боряпти. Улар ноҳақликдан тўйганини ва бизга ҳамдардлигини билдиряпти. Эрталаб ҳарбийлар тинч халққа қараб ўқ отганди. 5-10 та қурбон бор. Ўликлар орасида 7-8 яшарлик болалар бор. Ўқ отган аскарларни аҳоли ушлаб бизга олиб келиб берди. Халқ уларни ўлдираман деди. Чунки улар ёш гўдакларни отиб ташлади. Ҳозир улар бизда гаровда турибди. Боғлаб қўйганмиз”.
Андижон. 13 май. Соат 15. Майдонда, норасмий маълумотларга кўра, 10 мингга яқин одам йиғилди. Одамлар ҳукумат ва Президент истеъфосини талаб қила бошлади. Кечқурун соат 18 лар атрофида отишма бошланди. Одамлар уч томонга бўлиниб қочди. Президент Ислом Каримов кейинчалик ўтказилган матбуот анжуманида одамларга қарата ўт очишга буйруқ бермаганини айтди. Исёнчилар эса ҳарбийлар БТРлардан ва автоматлардан ҳаммани бир чеккадан ўққа тутганини билдирди.
Андижон. 14 май. Эрта тонг соат 5. “Озодлик” мухбири фожеа содир бўлган жой, вилоят ҳокимлиги биносига кириб борди. Атрофда мурдалар. БТР ва қуролланган ҳарбийлар майдонни ҳар томондан қўриқларди. Оғир сукунат. Соат олтига бориб яна отишма бошланди. Ҳокимлик биноси томида қолган бир неча исёнчи ва аскарлар ўртасида отишма бир ярим соат давом этди.
Андижон. 14 май. Соат 9. Шаҳарнинг ҳар четидан майдон томон дод-вой солиб келаётган аҳолининг овозлари эшитила бошлади. Аскарлар машина ва БТРларга миниб, аста-секин майдондан чиқиб кетди. Соат 11 га яқин майдонда 3 минг атрофида одам йиғилди. Улар майдондаги Бобур ҳайкали олдига кечаги отишмаларда ҳалок бўлган йигитларни, аёлларни ва болаларни олиб кела бошлади. “Озодлик” мухбири улар билан гаплашди:
“Аёл киши террорчи бўладими? Ана у аёлнинг ўлигини кўрсатинг. Ҳов ёш боланинг ўлигини ҳам кўрсатинг. Бу ўликларни ўз қўлим билан олиб чиқдим. Одамлардан бир дона ҳам қурол чиққани йўқ. Буларнинг ҳаммаси туҳмат. Халқни бекордан бекорга отиб юборяпти. Гўдак болаларни ўлдириб юборган кеча. Кечқурун аёл ва болаларнинг мурдасини йиғиштириб кетишибди. Чунки уларни террорчи, дея олмайди-да. Йўлда фақат эркакларнинг ўликлари қолган. Халқни қийнашнинг охири борми ўзи? Ўз халқини ўлдирадиган одам Пиночет ва фашистлардан ҳам баттар. Қуролсиз аёл ва болаларга биров ўқ отганми? Биз қуролсиз ҳаққимизни талаб қилиб чиқдик. Ўзбекистон телевидениесини улаб қўйсин. Бу ердаги фожеаларни Ўзбекистон халқи кўрмаяпти”.
Тошкент. 14 май. Соат 11. Мамлакат Президенти Ислом Каримов матбуот анжумани ўтказди. Президент бу фожеаларда акрамия диний гуруҳини айблаб, уни “Ҳизб ут-таҳрир”нинг бир тармоғи деб атади:
“Асл ният (акрамийларнинг) - шундай вазиятлардан фойдаланиб, Андижон воҳасида конституциявий, халқ сайлаган ҳокимиятни ағдариб, афсонавий халифаликнинг бир шахобчасини ўрнатиш, қисқача айтганда, ўз ҳукмронлигига эришиш”.
Андижон. 14 май. Норозилик митинги кечга қадар давом этди. Жасадларнинг бир қисми майдонда кўмилди. Қоронғи тушиши билан майдонни яна ҳарбийлар эгаллади.
Андижон. 14 май. Эрталаб Андижон вилоятининг Қорасув шаҳрида исён бошланди. Бир неча минг киши ҳокимлик, ички ишлар бўлими ва солиқ инспекцияси биноларини эгаллади. Милиция ва чегарачилар шаҳарни тарк этди. Шаҳарнинг Ўзбекистон ва Қирғизистонга томонларини боғлаб турувчи, бир неча йил аввал Ўзбекистон томонидан бузиб ташлаган кўприк тикланди. 19 май куни Қорасув яна Ўзбекистон ҳарбийлари томонидан эгалланди.
Андижон. 15 май. Тонг. Вилоят ҳокимлиги биноси олдида ҳарбийлардан бошқа ҳеч ким қолмади. Ҳокимлик биносининг охирги икки қавати ёна бошлади. Андижоннинг эски шаҳар қисми ҳарбий аскарлар томонидан қаттиқ назорат қилинди.
Тошкент. 16 май. Соат 15. Андижон фожеалари қурбонларига ҳурмат бажо келтириш мақсадида Тошкентдаги “Матонат” монументи пойига гуллар қўйилди.
Тошкент. 17 май. Соат 11. АҚШнинг Ўзбекистондаги элчихонасини инсон ҳуқуқлари ҳимоячилари ва фуқаролардан бир гуруҳи пикет қилди. Улар АҚШни Ўзбекистонга нисбатан тазйиқ ўтказишга даъват этди.
Тошкент. 17 май. Соат 17. Ўзбекистон Бош прокурори Рашид Қодиров брифинг ўтказди. Унда дипломатик корпус вакиллари ва журналистлар иштирок этди. Бош прокурор берган маълумотга кўра, Андижон фожеаларида 169 киши ҳалок бўлди. Шунинг 32 нафари ҳарбийлар. Ўлганлар орасида болалар ва аёллар ҳам бор. Мазкур воқеалар юзасидан Жиноят кодексининг терроризм, конституциявий тузумга тажовуз қилиш, қотиллик каби моддалари бўйича жиноят иши қўзғатилди.
Тошкент. 17 май. Соат 18. Кутилмаганда брифингга Президент Ислом Каримов кириб келди. У хорижий оммавий ахборот воситаларини Андижон воқеаларини холисона ёритмаётганликда айблади:
“Халқимга мурожаат қилмоқчиман. Қўлида қурол бўлмаса, ҳеч кимга хавф солмаса, ким уларни отиб ўлдиради? Ким ундай қилади? Агар биров шундай қилса, унинг ақли йўқ”.
Тошкент. 18 май. Соат 9. Ўзбекистондаги дипломатик корпус элчилари ва журналистлар Андижонга сафар қилди. Уларга икки соат давомида воқеалар жойи кўрсатилди. Дипломатлар ва журналистлар оддий халқ билан суҳбатлашиш имконияти бўлмаганини билдирди.
Тошкент. 20 май. Соат 14. Инсон ҳуқуқи ҳимоячилари ЕХҲТнинг Тошкентдаги ваколатхонасини пикет қилди.Улар ташкилот элчиси Мирослав Енчанинг “Правда востока” газетасига берган интервьюсига норозилик билдирди. Элчи газетага Андижонда тинч намойишлар бўлмагани ҳақида айтмаганини тушунтиришга мажбур бўлди.
Андижон. 13 май. Эрта тонгдан бошлаб вилоят ҳокимлиги биноси олдига андижонликлар йиғила бошлади. Майдон эса ҳукумат қўшинлари томонидан ўраб олинди. “Озодлик” мухбири ўша куни соат 11 да исёнчилар вакилларидан бири Шариф Шокиров билан телефон орқали гаплашди:
“Биз 23 нафар яқинларимизни озод қилиб юбордик. Мақсадимиз шу эди. Бизга халқ қўшилиб кетди. Ҳозир атрофда 20-30 минг аҳоли бор. Улар борган сари кўпайиб боряпти. Улар ноҳақликдан тўйганини ва бизга ҳамдардлигини билдиряпти. Эрталаб ҳарбийлар тинч халққа қараб ўқ отганди. 5-10 та қурбон бор. Ўликлар орасида 7-8 яшарлик болалар бор. Ўқ отган аскарларни аҳоли ушлаб бизга олиб келиб берди. Халқ уларни ўлдираман деди. Чунки улар ёш гўдакларни отиб ташлади. Ҳозир улар бизда гаровда турибди. Боғлаб қўйганмиз”.
Андижон. 13 май. Соат 15. Майдонда, норасмий маълумотларга кўра, 10 мингга яқин одам йиғилди. Одамлар ҳукумат ва Президент истеъфосини талаб қила бошлади. Кечқурун соат 18 лар атрофида отишма бошланди. Одамлар уч томонга бўлиниб қочди. Президент Ислом Каримов кейинчалик ўтказилган матбуот анжуманида одамларга қарата ўт очишга буйруқ бермаганини айтди. Исёнчилар эса ҳарбийлар БТРлардан ва автоматлардан ҳаммани бир чеккадан ўққа тутганини билдирди.
Андижон. 14 май. Эрта тонг соат 5. “Озодлик” мухбири фожеа содир бўлган жой, вилоят ҳокимлиги биносига кириб борди. Атрофда мурдалар. БТР ва қуролланган ҳарбийлар майдонни ҳар томондан қўриқларди. Оғир сукунат. Соат олтига бориб яна отишма бошланди. Ҳокимлик биноси томида қолган бир неча исёнчи ва аскарлар ўртасида отишма бир ярим соат давом этди.
Андижон. 14 май. Соат 9. Шаҳарнинг ҳар четидан майдон томон дод-вой солиб келаётган аҳолининг овозлари эшитила бошлади. Аскарлар машина ва БТРларга миниб, аста-секин майдондан чиқиб кетди. Соат 11 га яқин майдонда 3 минг атрофида одам йиғилди. Улар майдондаги Бобур ҳайкали олдига кечаги отишмаларда ҳалок бўлган йигитларни, аёлларни ва болаларни олиб кела бошлади. “Озодлик” мухбири улар билан гаплашди:
“Аёл киши террорчи бўладими? Ана у аёлнинг ўлигини кўрсатинг. Ҳов ёш боланинг ўлигини ҳам кўрсатинг. Бу ўликларни ўз қўлим билан олиб чиқдим. Одамлардан бир дона ҳам қурол чиққани йўқ. Буларнинг ҳаммаси туҳмат. Халқни бекордан бекорга отиб юборяпти. Гўдак болаларни ўлдириб юборган кеча. Кечқурун аёл ва болаларнинг мурдасини йиғиштириб кетишибди. Чунки уларни террорчи, дея олмайди-да. Йўлда фақат эркакларнинг ўликлари қолган. Халқни қийнашнинг охири борми ўзи? Ўз халқини ўлдирадиган одам Пиночет ва фашистлардан ҳам баттар. Қуролсиз аёл ва болаларга биров ўқ отганми? Биз қуролсиз ҳаққимизни талаб қилиб чиқдик. Ўзбекистон телевидениесини улаб қўйсин. Бу ердаги фожеаларни Ўзбекистон халқи кўрмаяпти”.
Тошкент. 14 май. Соат 11. Мамлакат Президенти Ислом Каримов матбуот анжумани ўтказди. Президент бу фожеаларда акрамия диний гуруҳини айблаб, уни “Ҳизб ут-таҳрир”нинг бир тармоғи деб атади:
“Асл ният (акрамийларнинг) - шундай вазиятлардан фойдаланиб, Андижон воҳасида конституциявий, халқ сайлаган ҳокимиятни ағдариб, афсонавий халифаликнинг бир шахобчасини ўрнатиш, қисқача айтганда, ўз ҳукмронлигига эришиш”.
Андижон. 14 май. Норозилик митинги кечга қадар давом этди. Жасадларнинг бир қисми майдонда кўмилди. Қоронғи тушиши билан майдонни яна ҳарбийлар эгаллади.
Андижон. 14 май. Эрталаб Андижон вилоятининг Қорасув шаҳрида исён бошланди. Бир неча минг киши ҳокимлик, ички ишлар бўлими ва солиқ инспекцияси биноларини эгаллади. Милиция ва чегарачилар шаҳарни тарк этди. Шаҳарнинг Ўзбекистон ва Қирғизистонга томонларини боғлаб турувчи, бир неча йил аввал Ўзбекистон томонидан бузиб ташлаган кўприк тикланди. 19 май куни Қорасув яна Ўзбекистон ҳарбийлари томонидан эгалланди.
Андижон. 15 май. Тонг. Вилоят ҳокимлиги биноси олдида ҳарбийлардан бошқа ҳеч ким қолмади. Ҳокимлик биносининг охирги икки қавати ёна бошлади. Андижоннинг эски шаҳар қисми ҳарбий аскарлар томонидан қаттиқ назорат қилинди.
Тошкент. 16 май. Соат 15. Андижон фожеалари қурбонларига ҳурмат бажо келтириш мақсадида Тошкентдаги “Матонат” монументи пойига гуллар қўйилди.
Тошкент. 17 май. Соат 11. АҚШнинг Ўзбекистондаги элчихонасини инсон ҳуқуқлари ҳимоячилари ва фуқаролардан бир гуруҳи пикет қилди. Улар АҚШни Ўзбекистонга нисбатан тазйиқ ўтказишга даъват этди.
Тошкент. 17 май. Соат 17. Ўзбекистон Бош прокурори Рашид Қодиров брифинг ўтказди. Унда дипломатик корпус вакиллари ва журналистлар иштирок этди. Бош прокурор берган маълумотга кўра, Андижон фожеаларида 169 киши ҳалок бўлди. Шунинг 32 нафари ҳарбийлар. Ўлганлар орасида болалар ва аёллар ҳам бор. Мазкур воқеалар юзасидан Жиноят кодексининг терроризм, конституциявий тузумга тажовуз қилиш, қотиллик каби моддалари бўйича жиноят иши қўзғатилди.
Тошкент. 17 май. Соат 18. Кутилмаганда брифингга Президент Ислом Каримов кириб келди. У хорижий оммавий ахборот воситаларини Андижон воқеаларини холисона ёритмаётганликда айблади:
“Халқимга мурожаат қилмоқчиман. Қўлида қурол бўлмаса, ҳеч кимга хавф солмаса, ким уларни отиб ўлдиради? Ким ундай қилади? Агар биров шундай қилса, унинг ақли йўқ”.
Тошкент. 18 май. Соат 9. Ўзбекистондаги дипломатик корпус элчилари ва журналистлар Андижонга сафар қилди. Уларга икки соат давомида воқеалар жойи кўрсатилди. Дипломатлар ва журналистлар оддий халқ билан суҳбатлашиш имконияти бўлмаганини билдирди.
Тошкент. 20 май. Соат 14. Инсон ҳуқуқи ҳимоячилари ЕХҲТнинг Тошкентдаги ваколатхонасини пикет қилди.Улар ташкилот элчиси Мирослав Енчанинг “Правда востока” газетасига берган интервьюсига норозилик билдирди. Элчи газетага Андижонда тинч намойишлар бўлмагани ҳақида айтмаганини тушунтиришга мажбур бўлди.
