“Minhaj-ul-Quran International” номли исломий ҳаракат асосчиси Озодлик билан суҳбатда бундай фатвони тақозо қилган воқелик ҳақида гапиради.
- Бундай фатво чиқаришни тақозо қилган бирламчи сабаб¸ кейинги икки йил давомида террорчилик ва зўравонлик тўлқинининг ниҳоятда кучайгани ва террорчиларнинг нафақат ўз мафкурасига қўшилмаганларни ўлдираëтгани¸ балки ўлганлар жасадини қабрдан чиқариб¸ уларни дарахтларга осишга бошлаганидир. Зўравонлик ва худкуш ҳужумлар кундалик ҳаëтда ниҳоятда кўпайиб кетди. Афсусларким¸ исломий уламолар бу каби террор ҳаракатларини қаттиқ қоралаш ўрнига, сукут сақламоқдалар.
Бу каби зўравонлик ва террорчилик Шарқдан Ғарбга қадар бутун дунë муаммосига айланди ва Исломни ëмонотлиққа чиқарди. Исломий мафкура асосларига оид чалкаш тушунчалар билан мияси қатрон қилинган мусулмонларнинг янги авлоди пайдо бўлди ва оқибатда Шарқ ва Ғарб¸ аниқроғи мусулмон ва мусулмон бўлмаганлар дунëси ўртасида жиддий ихтилоф туғилди. Бундай ихтилоф келажак авлодлар ҳаëти¸ қолаверса дунë тинчлигини таҳлика остида қолдирмоқда. Айни ана шу воқеаликда мен кенг кўламли шаърий ҳужжат бўлмиш фатво чиқардим ва унда ҳозирги вазият илдизлари¸ Ислом динининг террорга нисбатан ëндашувини ойдинлаштиришга уриндим.
Озодлик: Бу фатвога нисбатан мусулмонлар¸ қолаверса номусулмонлар муносабати ҳар хил бўлмоқда. Сиз бу фатво воситасида нимага эришмоқчисиз?
- Очиғи¸ фатвога нисбатан ҳам мусулмонлар¸ ҳам номусулмонлар муносабати мен кутгандан кўра ҳам жиддий бўлмоқда. Бу фатвога қизиқиш¸ айниқса¸ матбуотнинг эътибори бутун дунë бўйлаб баландлигича қолмоқда. Айни кунларда¸ фатво интернетдаги ярим миллиондан ошиқ вебсайтда муҳокама қилинмоқда. Бу фатво тарафдорлари ва унга қаршиларнинг мубоҳасаси мисли кўрилмаган бир ҳодисадир. Фатвони жазавага тушиб қоралаëтган исломий ақидапарастлардан бирортаси бугунга қадар Қуръони каримдан уни инкор қилувчи ëки унинг асоссизлигини исботловчи бирорта оят келтириша олмади.
Ислом ҳеч кимга қўлга қурол олиб номусулмонларни ўлдириш¸ номусулмон жамиятларида худкушлик ҳужуми амалга ошириш ва фуқаролар¸ жангчи бўлмаганларни ўлдиришга изн бермайди. Қуроли бўлмаганларга қарши жиҳод йўқ!...
Озодлик: Сизнинг бундай фатвоингиз баробарида¸ Толибон ва Ал-Қоида каби гуруҳлар ҳам ўз фатволарини эълон қилмоқда ва уларда зўравонликни босқинчилар ва кофирлар зулмига қарши кураш усули сифатида талқин этмоқда. Нима учун Сиз улар фатволарини нотўғри¸ айнан ўзингиз чиқарган фатвони эса Қуръонга мос ва тўғри деб биласиз?
- Бу мавзуда гапирар эканман¸ жуда оддий бир асосдан келиб чиқаяпман ва ҳар бир мусулмон бу асосни яхши билмоғи лозим. Биринчидан¸ бирор инсон зоти¸ ëхуд хусусий ташкилот¸ одамлар гуруҳи жиҳод эълон қилиш ҳаққига эга эмас. Исломдан келиб чиқадиган бундай қараш юзасидан исломий уламолар¸ фақиҳлар якдил фикрда ва Ислом тарихида бу принципни инкор этган фақиҳ ëхуд мадраса бўлмаган. Яна такрорлайман¸ алоҳида шахс ëхуд гуруҳ ўзича жиҳод эълон қилишга ҳақли эмас чунки бу бутун дунëда анархия¸ тартибсизлик ва бузғунчиликка сабаб бўлади.
На Қуръон ва на суннатлар¸ яъни Пайғамбар алайҳиссалом ҳаëт тарзига асосланган анъаналар¸ на тарихий исломий тузумларда алоҳида шахс ëки гуруҳга ўз қўлига қурол олиб¸ ҳукумат ва унинг тузукларига қарши жиҳод эълон қилиш ҳаққини бермайди. Ҳатто ҳукмдорлари мусулмон бўла туриб¸ Исломга тўлиқ амал қилмаган¸ Исломни тўлиғича татбиқ қилмаган шароитда ҳам ҳеч кимга уларга қарши қўлга қурол олиб жиҳод эълон қилиш ҳаққи берилмаган. Ислом ҳеч кимга қўлга қурол олиб номусулмонларни ўлдириш¸ номусулмон жамиятларида худкушлик ҳужуми амалга ошириш ва фуқаролар¸ жангчи бўлмаганларни ўлдиришга изн бермайди. Қуроли бўлмаганларга қарши жиҳод йўқ!
Озодлик: Ислом бегуноҳ одамларни ўлдиришни оқламайди¸ дер экансиз бу билан худкуш жанггарилар дўзахий бўлади¸ демоқчимиз?
- Ҳа¸ албатта. Биринчидан¸ одам ўлдириш гуноҳи кабир ва оғир жиноят. Одамларни¸ қотилликни оқловчи¸ одам ўлдиришга рухсат берувчи қандайдир мафкура асосида ўлдириш ва уни жиҳод дея тақдим этиш¸ Исломдан чиқишдир ва бундай жиноят содир этадиганларнинг ўзи мусулмонликдан чиқади. Шу боис¸ худкушлик ҳужуми икки¸ ҳатто уч жиҳатдан ҳам катта гуноҳ ва жиноятдир. Биринчи жиноят¸ одам ўлдириш. Иккинчи жиноят¸ уни шаръий деб тақдим этиш ва учинчи жиноят худкушлик¸ яъни ўз жонига қасд қилиш Исломда тақиқланган ва худкушнинг жойи дўзахдир.
Озодлик: Ислом нуқтаи назаридан¸ бошқаларни жиҳодга даъват қилувчилар¸ уларни худкушлик ҳужуми қилишга ундовчиларни нариги дунëда нималар кутмоқда?
- Уларни ҳам айни азоб ва жазолар кутмоқда. Улар айни жиноятга шерик бўлганлари каби¸ айни жазога ҳам моликдирлар. Улар бундай даъватлар билан ўзларига дўзахдан жой ҳозирламоқдалар¸ зотан бу дунëдаги гуноҳларини икки каррага кўпайтирмоқдалар. Худкушга қанча гуноҳ ëзилса¸ уни шунга даъват қилганларга ҳам шунча гуноҳ ëзилади. Иккинчидан¸ бундайларнинг шайтоний амалларни тарғиб қилганлар сифатида дўзахга равона бўлиши аниқ.
Озодлик: Сиз Ал-Қоидани ташкилот ўлароқ қандай талқин этасиз ва унинг аъзолари қилаëтган амалларни қандай баҳолайсиз?
- Хафа бўлмангу¸ бундай саволга ўзи ҳожат йўқ¸ зотан бунинг жавобини бутун дунë билади. Ал-Қоида аъзолари нимаики қилаëтган бўлмасин¸ мен бу амалларни мутлақ жиҳод эмас¸ дея баҳолайман. Улар амаллари шавқатсизлик¸ зўравонлик¸ жанггарилик¸ бузғунчилик ва бошбошдоқликдан бошқа нарса эмас. Бу Исломга қарши фитнадир. Бу террор ва у бу амаллар ижрочиси ва тарғибчиларини тўғри дўзахга элтади. Бундай амаллар Исломга хизмат қилмайди¸ аксинча Исломга ниҳоятда улкан шикаст еткизади.
Озодлик: Бугун аксарияти Покистонда бекиниб юрган Ўзбекистон исломий ҳаракати каби гуруҳлар бутун дунëда исломий халифалик ўрнатишни даъво қилмоқда. Бу каби мақсад ва ғоялар Ислом нуқтаи назаридан қанчалик асосли?
-Бундай даъволар исломий халифалик ғоясини билмасликдан бошқа нарса эмас ва бу даъвони қилаëтганлар на халифалик нималиги ва на халифа кимлигини биладилар. Халифалик дегани мусулмонлар кўпчиликни ташкил қиладиган ҳудудларда мусулмонлар ҳукумати ўрнатишни англатади. Араб тилида халифалик (хилафат) қадимда шунчаки ҳукумат ташкил этишни англатган ва бундай ҳукумат тепасидаги одамни эса¸ халифа ëки халиф дейди.Бу маънони ташувчи сўзлар жуда кўп. Бу ал имара(амир)¸ ал мулк (молик)¸ ас султон каби сўзлар халифага айни маънони ташийди ва халифалик ëхуд халифа деган сўз махсус¸ саналган бу сўзлардан қатъий фарқли маъно ташимайди.
Халифалик деган сўз моҳияти эса қоида-қонун ўрнатиш демакдир ва шу маънода бугунги Ғарб ҳукуматлари қилаëтган иш ҳам айнан қоида ва тартиб ўрнатишнинг ўзидир. Қоида ва тартибсиз инсонлар жамияти алоҳида олинган шахс ëхуд гуруҳлар томонидан бошбошдоқликка тортилади ва шу боис исломий ëки ноисломий бўлади ҳукуматнинг бирламчи вазифаси жамиятни қонун ва қоидалар асоида тартибга солиш¸ ташкиллаштиришдир. Халифалик деганда жамиятни тартибга солиш ва ташкиллаштириш англанади¸ бундан ортиғи эмас.
Ўзбекистон исломий ҳаракатига тортилаëтган ëшлар¸ афсуски Қуръон ва суннатлардан¸ халифалик моҳиятидан бехабар¸ уларга Қуръон ва Исломнинг кимларнингдир манфаатига мос келадиган узуқ-юлуқ парчалари¸ бузилган талқинда етказилмоқда¸ холос. Аксарият аҳолиси номусулмонлар бўлган юртга келиб¸ кимнингдир бу ерда мусулмонлар ҳукуматини ташкил қиламан¸ дейиши Ислом нуқтаи назаридан бемаъниликдир ва бу юртга келган мусулмонлар унинг тартиб-қоидаларига буйсунмоғи лозим. Агар улар Покистон каби аксар аҳолиси ва ҳукумат тепасида ўтирганлар ҳам мусулмон бўлган юртда бўлсалар¸ бундай ҳукуматнинг ўзи халифатдир ва унга қарши қурол кўтариб жиҳод эълон қилишга ҳожат йўқ. Қуръон ва суннатларда мусулмон ва номусулмон жамиятида тинч яшашнинг айни шу йўли тавсия қилинган.
Шу боис¸ мен мусулмон ëшларини ўз мияларининг нотўғри ғоялар билан заҳарланишига қарши Қуръон ва Ислом моҳияти билан яхшироқ танишишга чақираман. Бугун айнан аксар номусулмон ҳукуматлари бошқараëтган юртларда мусулмонларнинг дин ва эътиқод эркинлиги тўла кафолатланган. Бундай юртларда мусулмоннинг бурчи ўз дини ва маданиятига ҳурмат кўрсатаëтган ҳукуматлар қонун-қоидасига тўлиқ амал қилиб¸ тинчликда яшашдан иборат. Зотан Ислом шуни буюради.
Озодлик: 29 март куни Москва метро бекатларида амалга оширилган террор ҳужумлари учун маъсулиятни чечен исëнчилари етакчиси Доку Умаров ўз зиммасига олди. У бундай ҳужумларни Чеченистонда рус қўшинлари ва улар тарафдорлари қўлида ўлган бегуноҳ чеченлар ўлими учун қасос дея талқин этди. Бундай ҳаракатни оқлаш мумкинми?
- Ислом¸ номусулмонлар¸ ҳатто босқинчилар¸ уларнинг лашкарлари қилган жиноятлар учун учоқ ëки поездда кетаëтган бегуноҳ одамларни худкушлик орқали ўлдириш амалиëтига изн бермайди. Агар сиз кимнингдир ота-онасини ўлдирсангиз¸ унинг болалари қасос учун сизнинг ота-онангизни ўлдирса¸ шу Исломми? Жавоб¸ табиийки¸ йўқ. Бундай зулмга учраган одам маҳкамага мурожаат қилиши ва зулмкор қонунга мувофиқ жазосини олмоғи керак. Мана бу Ислом бўлади.
Агар кимдир сизнинг юртингизни босиб олган бўлса¸ сиз ўша ердан туриб¸ босқинчи лашкарга қарши ўз лашкарингиз билан қуролли қаршилик кўрсатишга ҳақлисиз. Бу мудофаа бўлади. Аммо сиз босқинчилар юртига бориб¸ у ердаги бегуноҳ одамларга қарши худкушлик ҳужуми ëки террор амалга ошира олмайсиз¸ Ислом бунга изн бермайди.
