Ўзбекистон-АҚШ божхона хизмати раҳбарлари Вашингтонда божхона соҳасида “Ҳамкорлик ва ўзаро ёрдам тўғрисида”ги битимни имзолашган.

Ўзбекистон Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги Божхона қўмитаси маълумотига кўра, мазкур ҳужжатга божхона қўмитаси делегациясининг Америка Қўшма Штатларига сафари доирасида қўл қўйилган. Маълумотларга кўра, бу Ўзбекистон мустақилликка эришганидан буён ўзбек божгирларининг АҚШга қилган илк расмий сафаридир.

Ўзбекистон Божхона қўмитаси раиси Акмалхўжа Мавлонов ҳамда АҚШ Чегара ва божхона хизмати комиссари Трой Миллер томонидан имзоланган битим икки давлат ўртасида божхона соҳасида ахборот алмашиш имконини бериб, гиёҳванд моддалар савдоси, одам савдоси, трансмиллий жиноий гуруҳлар, жиноий даромадларни легаллаштириш, божхона тўловларидан бўйин товлашга қарши курашишда ҳамкорликнинг янада мустаҳкамланишига хизмат қилиши урғуланган.

Қўмита хабарномасида АҚШ божхона соҳасида ҳамкорликни назарда тутувчи бу каби икки томонлама битимни дунёдаги бор-йўғи 17 та давлат билан имзолагани, Ўзбекистон бу рўйхатда 18-давлат бўлгани таъкидланган.

Қайд этилишича, икки давлат божхона расмийлари ўртасидаги музокараларда АҚШ чегара ва божхона хизматининг таргетлаш бўйича мутахассисларини Ўзбекистонга жалб қилиш, шунингдек ўзбекистонлик мутахассисларнинг АҚШда малака ошириш имкониятлари кўриб чиқилган.

“Ташриф давомида Ўзбекистон делегацияси АҚШнинг Миллий таргетлаш маркази, Кинология академияси, Техасдаги Сан-Антонио халқаро аэропорти, Ларедо шаҳридаги “World Trade Bridge” авто чегара божхона пости, "Техас-Мексика" халқаро темир йўл ўтказиш пункти фаолияти билан яқиндан танишишлари режалаштирилган”, дейилган Божхона қўмитаси хабарномасида.

“Ташаббусли бюджет”нинг 2024 йилдаги 2-мавсуми якунлари бўйича юқори овоз тўплаган, бироқ ғолиб бўлолмаган яна 177 та лойиҳа учун қўшимча маблағ ажратилган. Бу ҳақда Иқтисодиёт ва молия вазирлиги маълумот тарқатди.

Вазирлик қайдича, Халқ депутатлари туман (шаҳар) кенгашлари томонидан ғолиб бўлмаган навбатдаги лойиҳаларни молиялаштириш учун маҳаллий бюджетнинг қўшимча маблағлари ҳисобидан 56 та лойиҳа, лойиҳа қийматининг 20 фоизигача маблағ етмаган навбатдаги 25 та лойиҳа ҳамда маҳалладаги мавжуд аҳоли сонидан кўп овоз тўплаб ғолиб бўлмаган 96 та лойиҳа қўшимча равишда ғолиб деб топилган.

Мазкур лойиҳаларни молиялаштириш учун жами 143,1 миллиард сўм маблағ ажратилган.

Аввалроқ Озодлик 31 август куни “Ташаббусли бюджет” жараёнининг 2024 йилдаги 2-мавсуми якунига кўра Ўзбекистон бўйлаб 1772 та лойиҳа ғолиб деб топилгани, уларга 2 триллион 139 миллиард сўм миқдорида маблағ берилиши кўзда тутилгани ҳақида хабар қилган эди.

Ўша пайтда иккинчи мавсумда овоз беришга қўйилган 23 минг 318 та лойиҳа учун жами 9 миллион 81 минг 610 та овоз берилгани қайд этилганди.

Германия канцлери Олаф Шольцнинг Марказий Осиёга сафари доирасида 15 сентябрь куни Самарқанд шаҳрида президент Шавкат Мирзиёев ва канцлер Олаф Шольц қўшма декларацияни қабул қилишган.

Ўзбекистон президенти матбуот хизмати маълумотига кўра, тадбирда қўшма декларациядан ташқари яна қатор икки томонлама ҳужжатлар имзоланган бўлиб, улар орасида Миграция ва мобиллик соҳасида ҳар томонлама шериклик тўғрисида ҳукуматлараро битим, Ветеринария ва чорвачилик соҳасида ҳамкорлик тўғрисида ҳукуматлараро декларация, “Яшил Марказий Осиё” ташаббуси доирасида сув ресурсларидан барқарор фойдаланиш соҳасидаги ҳамкорлик тўғрисида ҳукуматлараро декларация, Ўта муҳим минераллар соҳасидаги ҳамкорлик тўғрисида қўшма декларация, Транспорт соҳасидаги ҳамкорлик тўғрисида битим, Париж битими доирасида иқлим ўзгариши соҳасидаги ҳамкорлик тўғрисида меморандум каби ҳужжатлар бор.

“Бундан ташқари, 2024-2026 йилларга мўлжалланган Технологик шериклик ва саноат кооперацияси дастури қабул қилинди, шунингдек, Ўзбекистон ва Германиянинг етакчи корхоналари даражасида бир қатор битим ва шартномалар тузилди”, дейилган хабарномада.

ГФР федерал канцлери Олаф Шольц 15 сентябрь куни расмий ташриф билан Ўзбекистонга келгани ҳақида Озодлик аввалроқ хабар қилган.

Президент Мирзиёев германиялик меҳмонни Регистон майдонида кутиб олган. Шундан сўнг Самарқанднинг Конгресс марказида Олаф Шольцни тантанали кутиб олиш маросими бўлиб ўтган.

Маросимдан сўнг Конгресс марказида Мирзиёев ва Шольцнинг тор доирада ва делегациялар иштирокидаги музокаралари ўтказилган.

Музокаралар давомида кўп қиррали икки давлат ўртасидаги муносабатларни янада кенгайтириш масалалари кўриб чиқилган. Самарқандда ўтган Ўзбекистон-Германия саммитига Саноат ва технологиялар бўйича стратегик шериклик дастури тайёрлангани, Германиянинг етакчи компания ва банклари билан умумий қиймати қарийб 9 миллиард евро бўлган ҳамкорлик лойиҳалари ишлаб чиқилаётгани, улар “яшил” энергетика, кимё саноати, ўта муҳим хомашёни ўзлаштириш, машинасозлик, тўқимачилик саноати, қурилиш материаллари ишлаб чиқариш ва бошқа кўплаб йўналишларни қамраб олиши қайд этилган.

Шунингдек, музокараларда транспорт ва логистика, самарали қуруқлик ва ҳаво йўлакларини ривожлантириш, транспорт харажатларини камайтириш масалаларига алоҳида эътибор қаратилган. Мирзиёев Lufthansa авиакомпаниясининг Ўзбекистонга тўғридан-тўғри парвозларини қайта йўлга қўйиш масаласини кўриб чиқишни таклиф этган.

Ташриф давомида Ўзбекистон билан Германия ўртасида меҳнат миграцияси соҳасида шаффоф ва тизимли ҳамкорликни йўлга қўйишга қаратилган битим имзолангани мамнуният билан урғуланган.

Германиянинг дуал таълим тизимини Ўзбекистон ҳудудларида кенг жорий этишга қизиқиш билдирилган. Етакчи университетлар ўртасида таълим ва илмий алоқаларни ривожлантириш учун икки мамлакат олий ўқув юртлари форумини ташкил этиш ташаббуси илгари сурилган.

Ўзбекистон томони қўшма дастурларни амалга ошириш, Германия олий таълим муассасаларининг факультетлари ва филиалларини очиш учун барча шароитларни яратишга тайёрлигини билдирган.

“Ташриф доирасида Бошқарув кадрларини тайёрлаш қўшма мактаби ишга туширилиши қайд этилди”, дейилган президент матбуот хизмати хабарномасида.

Германия канцлерининг Марказий Осиёга ташрифи арафасида Human Rights Watch халқаро инсон ҳақлари ташкилоти Олаф Шольцни минтақа лидерлари билан бўлажак учрашувларда минтақадаги инсон ҳуқуқлари муаммосига алоҳида эътибор қаратишга чақирган эди. Канцлер Ўзбекистон президенти билан бўлиб ўтган музокаралар чоғида бу муаммони муҳокама қилиб-қилмагани маълум эмас. Самарқандга ташриф ортидан Олаф Шольц 16-17 сентябрь кунлари Остонада бўлиб, Германия – Марказий Осиё раҳбарларининг биринчи саммитида иштирок этиши кутилмоқда.

Ўзбекистон Сузиш федерацияси мансабдор шахслари сузиш спорти учун ажратилган маблағлар ҳисобидан терма жамоа аъзоси бўлмаган, аслида Федерация Бош котиби А. Г. нинг оила аъзолари бўлган Н. Г., М. Г. ва бошқа жами 15 нафар фуқарони Туркияга дам олишга йўллаб, 405 миллион сўм маблағ талон-торож қилинишига сабаб бўлишган. Бу ҳақда Бош прокуратура матбуот хизмати маълумот тарқатди.

БП федерация маблағлари ҳисобидан дам олиш учун Туркияга юборилган қолган 13 нафар кишининг шахси, бу одамлар кимларнинг яқини бўлгани, дам олишга нима учун айнан шу шахслар йўлланганига оид маълумотларни келтирган эмас.

Бош прокуратура қайдича, федерацияда амалда ўтилмаган ўқув-машғулот йиғинлар учун сохта буйруқлар асосида 458 миллион сўм маблағ ҳам ўзлаштирилган.

“Бундан ташқари, Федерацияга халқаро мусобақа ва ўқув машғулотлари ўтказиш учун ҳомийлар томонидан ажратилган 1,2 млрд. сўм маблағлар мақсадсиз сарфланиб, талон-торож қилинган”, дейилган хабарномада.

Бош прокуратура Сузиш федерациясида жами 2 миллиард сўмдан кўпроқ маблағ талон-торож қилингани юзасидан жиноят иши қўзғатилиб, дастлабки тергов ҳаракатлари олиб борилаётганини, назорат тадбирлари давом этаётганини қайд этган.

Сирдарё вилоятининг Мирзаобод туманида хусусий боғчада тарбияланаётган икки яшар И.С. нинг вафоти юзасидан жиноят иши қўзғатилди. Бу ҳақда Болалар омбудсмани матбуот хизмати маълумот тарқатди.

Мирзаободдаги оилавий боғчада шу йилнинг 7 август куни икки яшар ўғил бола томоғига овқат тиқилиб қолиши оқибатида тўсатдан вафот этгани ҳақида аввалроқ маҳаллий матбуот хабар қилган эди.

Болалар омбудсмани қайдича, ҳодиса ортидан Мирзаобод тумани прокуратураси томонидан ўтказилган терговга қадар текширув доирасида судга оид тиббий экспертиза тайинланган. Экспертиза хулосасига кўра, И.С. нафас йўллари беркилиб қолиши натижасида (обтурацион асфиксия) вафот этган.

Хабарномада туман тиббиёт бирлашмаси ва оилавий шифокорлик пункти масъул шахслари бола туғилганидан буён унда аниқланган камқонлик (анемия) касаллигини шу кунга қадар даволаш чораларини кўрмагани, И.С.ни боғчага қабул қилишда эса боланинг умумий соғлиғи ҳақидаги маълумотнома олинмагани ҳамда бола 3 ёшга тўлмаган бўлса-да, тарбияланувчилар сафига қабул қилингани урғуланган.

“Жорий йилнинг 11 сентябрь куни И.С. нинг вафот этганлиги ҳолати юзасидан Мирзаобод туман тиббиёт бирлашмаси ва оилавий шифокорлик пункти масъул ходимларига нисбатан ЖКнинг 116-моддаси (Касб юзасидан ўз вазифаларини лозим даражада бажармаслик) ҳамда оилавий нодавлат мактабгача таълим ташкилоти мансабдор шахсларига нисбатан ЖКнинг 192-11-моддаси 1-қисми (Нодавлат тижорат ташкилотида ёки бошқа нодавлат ташкилотида мансабдор шахслар томонидан ўз ваколатларини суиистеъмол қилиш) билан жиноят иши қўзғатилди”, дейилган Болалар омбудсмани хабарномасида айни пайтда жиноят иши бўйича Мирзаобод тумани прокуратураси томонидан дастлабки тергов ҳаракатлари олиб борилаётгани қўшимча қилинган.

Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев 12 сентябрь куни Туркия ташқи ишлар вазири Ҳақан Фидан, ички ишлар вазири Али Ерлиқая ва Миллий разведка хизмати (MİT) директори Иброҳим Қалиндан иборат делегацияни қабул қилган.

Президент матбуот хизмати маълумотига кўра, учрашув аввалида меҳмон вазирлар Мирзиёевга Туркия президенти Эрдўғоннинг самимий саломини етказишган.

Қабул чоғида Ўзбекистон ва Туркия кенг қамровли стратегик шериклик муносабатларини янада мустаҳкамлаш ва кўп қиррали ҳамкорликни ривожлантиришнинг долзарб масалалари кўриб чиқилган.

Хабарномада Мирзиёев ҳузуридаги учрашувда 12 сентябрь куни икки давлат вазирлари ва идоралари раҳбарлари ўртасида бўлиб ўтган қўшма учрашувнинг натижалари юқори баҳолангани, қабул қилинган “йўл харитаси”га мувофиқ мунтазам ва тизимли алоқаларни давом эттириш, бундай музокаралар формати ва кун тартибини кенгайтириш муҳимлиги таъкидлангани қайд этилган.

“Сиёсий мулоқотни чуқурлаштириш, савдо-иқтисодий ва инвестициявий ҳамкорлик лойиҳаларини илгари суриш масалалари муҳокама этилди. Хавфсизликка замонавий таҳдид ва хатарларга қарши курашиш бўйича идоралараро ҳамкорликни кучайтириш ва қўшма тадбирлар ўтказишга алоҳида эътибор қаратилди”, дейилган Ўзбекистон президенти матбуот хизмати хабарномасида учрашув чоғида минтақавий ҳамкорлик ва халқаро ташкилотлар доирасидаги шерикликнинг долзарб жиҳатлари юзасидан фикр алмашилгани қўшимча қилинган.

Аввалроқ Туркиянинг “Онадўли” агентлиги Ҳақан Фидан, Али Ерлиқая ва Иброҳим Қалин ўзбекистонлик ҳамкасблари билан пайшанба куни Тошкентда ўтказилган учрашувда террорчилик, экстремизм, ноқонуний миграция ва контрабанда каби муаммолар билан бир қаторда минтақавий масалаларни муҳокама қилгани ҳақида хабар қилган.

Икки давлат вазирлари ўртасида қабул қилинган “йўл харитаси” сиёсий ҳамкорлик ва парламент дипломатияси, савдо-сотиқ, иқтисодиёт ва инвестициялар, мудофаа, хавфсизлик ва ички ишлар соҳаларида ҳамкорлик қилиш бўйича конкрет қадамларни ўз ичига олиши қайд этилган.

Фирибгарлик жиноятини содир этганликда айбланиб 2019 йилдан буён қидирувда бўлган 47 ёшли Атабек Абдуллаев 12 сентябрь куни Туркиядан Ўзбекистонга депортация қилинган. Бу ҳақда Ўзбекистоннинг Истанбулдаги бош консулхонаси маълумот тарқатди.

Абдуллаев Туркия ва Ўзбекистон Ички ишлар вазирликлари ҳамкорлигида ўтказилган тезкор тадбир давомида қўлга олинганини қайд этган ўзбек дипломатлари ушбу шахснинг хатти-ҳаракатларидан жабр кўрган фуқаролардан Ўзбекистоннинг Истанбулдаги бош консулхонасига ёки Ўзбекистон ИИВ ва унинг қуйи тизимларига мурожаат қилишни сўраган.

Ўнинчи сентябрь куни ҳам Бош консулхона фирибгарликда айбланаётган 32 ёшли Дониёржон Муқимжонов Туркиядан Тошкентга бадарға қилингани ҳақида маълум қилган эди.

Дипломатлар қайдича, Истанбул шаҳрида қўлга олинган бу шахс 2022-2023 йилларда ишончга кириш йўли билан ўзгаларнинг умумий ҳисобда қарийб 60 минг АҚШ доллари миқдоридаги пулларини фирибгарлик йўллари билан ўзлаштирганликда айбланиб, 2023 йилдан буён қидирувда бўлган.

Бу шахс хатти-ҳаракатларидан жабр кўрган фуқаролардан ҳам Ўзбекистоннинг Истанбулдаги Бош консулхонасига ёки Ўзбекистон ИИВ тизимларига мурожаат қилиш сўралган.

Ўзбек-қирғиз чегарасида 14 йил давомида ёпиқ турган “Қорасув” назорат-ўтказиш маскани 12 сентябрь куни қайта очилди.

Ўзбекистон Давлат божхона қўмитаси маълумотига кўра, эндиликда бу ердан кунига 12 минг нафардан зиёд фуқаро ўтиб-қайтиши мумкин.

Қўмита хабарномасида 3 гектардан зиёд майдонга эга бўлган “Қорасув” чегара маскани орқали йўловчилар асосан ёпиқ иншоотлар бўйлаб ҳаракатланишиши, постда божхона назорати ва расмийлаштирувини тезкор ва самарали амалга ошириш учун барча шароитлар яратилгани қайд этилган.

Постнинг очилиши қўшни давлат фуқаролари учун ҳам бир қатор қулайликларни юзага келтиришини таъкидлаган божхона қўмитаси “Қирғизистон Республикасининг Ўш вилоятидан Жалолобод вилоятига ўтиш учун шу вақтга қадар 120 км масофа босиб ўтилган бўлса, энди ушбу масофа 101 километрга қисқариб, Ўзбекистон ҳудуди бўйлаб транзит тарзида атиги 19 километр ҳаракатланиш кифоя” эканига эътибор қаратган.

Аввалроқ Ўш шаҳри яқинидаги “Дўстлик” назорат-ўтказиш масканида вақти-вақти билан турнақатор навбатлар кузатилгани, бу фуқаролар норозилигига сабаб бўлгани хабар қилинган эди.

Ўзбек-қирғиз чегарасида умумий ҳисобда 15 чоғли назорат-ўтказиш маскани бўлиб, уларнинг кўпчилиги Қирғизистонда 2005 йил мартида кузатилган воқеалар ортидан Ўзбекистон томонидан бир томонлама ёпиб қўйилган эди. Пайшанба куни очилган “Қорасув” НЎП эса 2010 йилдаги воқеалар пайтида тамоман ёпилган.

Ўзбекистонда аввалги президент Ислом Каримов вафоти ортидан 2016 йилда Шавкат Мирзиёев иқтидорга келганидан кейин Тошкент билан Бишкек ўртасида алоқалар илиқлаша бошлаган ва ўшандан бери икки давлат ўртасида ёпиқ турган бир неча НЎП очилган эди.

Жиноят ишлари бўйича Тошкент шаҳри Мирзо Улуғбек тумани суди “Вагнер” хусусий ҳарбий ширкатида хизмат қилган 48 ёшли ўзбекистонлик устидан ҳукм чиқарди. Бу ҳақда Газета.uz нашри ўз тасарруфидаги суд қарорига таянган ҳолда хабар қилди.

Нашр қайдича, вагнерчи устидан ҳукм 21 август куни чиқарилган.

Иш материалларидан маълум бўлишича, тошкентлик Б. З. моддий етишмовчилик сабабли 2022 йил сентябрь ойида пул топиш учун Россияга кетган. У 2023 йилнинг 20 майигача РФдаги бир корхонада новвой бўлиб ишлаган. Ўша пайтларда у Telegram каналларидан бирида “Вагнер” ХҲШ рекламасини кўрган.

“Унга жанговар ҳаракатларда қатнашганлик учун иш ҳақи 240 минг рубль (43,8 миллион сўм) бўлиши, шунингдек, 21 кун давомида ҳарбий тайёргарликдан ўтаётганда яна 45 минг рубль тўланиши маълум қилинган. У рози бўлган ва Краснодардаги ҳарбий базага борган”, деб ёзган Газета.uz.

Судда Б. З. 2023 йил 23 июнида “Вагнер” ХҲШ асосчиси Евгений Пригожиннинг Москвага “адолат марши”да иштирок этганини, кейинроқ ХҲШ жангчилари Украинага, кейин эса президент Александр Лукашенко таклифи билан Беларусга чекинганини айтган. У ўтган йили Пригожин вафоти ортидан ХҲШ билан муддатидан олдин тугаган шартномани узайтирган эмас ва 467 минг рубль маошини олиб, 24 сентябрь куни Тошкентга қайтиб келган.

Суд қароридан судланувчи Украинанинг Луганск ва Донецк вилоятларидаги жангларда иштирок этгани, медаль олгани англашилади.

“Судья эркакни Жиноят кодексининг 154-моддаси 1-қисми (Ёлланиш, 5 йилдан 10 йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади) билан айбдор деб топди ва жазони енгиллаштирувчи ҳолатларни (айбига тўлиқ иқрор бўлиш, пушаймонлик, вояга етмаган фарзанди ва ногиронлиги бор турмуш ўртоғи мавжудлиги) инобатга олган ҳолда, унга 4 йилга озодликдан чеклаш жазосини тайинланди”, дейилган нашр хабарида.

Унга соат 22:00 дан 6:00 гача яшаш жойини тарк этиш, оммавий тадбирлар, митинглар, намойишларда иштирок этиш, жиноят содир этишга мойил шахслар билан мулоқот қилиш, Ўзбекистон ҳудудидан ташқарига чиқиш тақиқланган.

Б. З. Ўзбекистонда Украинадаги урушда иштирок этиш учун “Вагнер” ХҲШга ёллангани важидан жазоланган кишиларнинг биринчиси эмас. Июль ойи ўрталарида Озодлик Қорақалпоғистоннинг Амударё туман суди Россия армиясида хизмат қилиш учун шартнома имзолаган, бироқ жанговар тайёргарликни тамомлагач, ҳарбий лагердан қочиб, Ўзбекистонга қайтган фуқаронинг озодлигини 3 йилга чеклаш тўғрисида ҳукм чиқаргани ҳақида хабар қилганди. Ундан аввал эса “Вагнер” ХҲШ сафида ярим йил мобайнида Украинада жанг қилган Шавкат Йўлдошевга нисбатан Оҳангарон туман суди томонидан 2 йилу 6 ой муддатга ахлоқ тузатиш ишлари жазоси тайинлангани очиқланган эди.

Жорий йилнинг ўтган 8 ойи давомида Тошкент масжидларида фаолият юритган 18 нафар имом ва имом ноиблари ишдан олинган. Бу ҳақда 11 сентябрь куни Ўзбекистон Мусулмонлари идорасида ўтказилган мажлисда маълум қилинди.

ЎМИ хабарномасида “дин пешвоси сифатида иш фаолиятига эътибор қаратмаган ва меҳнат мажбуриятларини етарли даражада бажармаган Тошкент шаҳридаги масжидларда фаолият юритган 8 нафар имом-хатиб, 10 нафар имом ноиби вазифасидан озод этилгани” қайд этилган. Бундан ташқари, 2 нафар имом-хатиб ва 2 нафар имом ноибига ҳайфсан берилган.

Озодликнинг Ўзбекистон Мусулмонлари идорасига яқин манбаси ишдан бўшатилган имомлар ичида кўпчиликка яхши таниш бўлган Раҳматулло қори Термизий ва Абдуҳаким қори Матқулов каби шахслар борлигини маълум қилди.

Манбага кўра, эндиликда имомларнинг жамоатчиликка ўрнак бўлиши ва жамиятда юриши-туриш қоидаларига амал қилиши, ижтимоий тармоқлардаги чиқишлари мониторинг қилинади. Шунингдек, вилоятлардаги масжидлар имом-хатиблари ва уларнинг ноиблари фаолияти ўрганилади.

Ўзбекистон президенти администрацияси ва Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари қўмитаси томонидан берилган топшириққа кўра, Адлия вазирлиги ва унинг жойлардаги бошқармаларида тегишли тартибда рўйхатга олинмаган масжид ва хонақоҳлар, диний таълим берувчи айрим ўрта махсус таълим муассасалари ёпилади.

Хонадонлар ва бошқа муассасаларда хусусий тарзда диний таълим бериш ҳолатларига чек қўйилади. Хонадонларда анъанавий исломга хос бўлмаган сулуклар мажлислари, хатми хожагон ва диний маросимлар ўтказилиши таъқиқланади.

“Ҳатто кўзга кўринган диний таълим муассасалари ҳам ёпилмоқда. Масалан, XVIII асрга оид Тошкентдаги “Кўкалдош” мадрасасига қулф урилгани ва унинг Эски шаҳардаги биноси савдо комплексига айлантирилганига анча бўлди. Муассаса раҳбари Абдуҳаким қори Матқулов ишдан олиниб, уламоларнинг Фахрий кенгашига ўтказилган”, деди манба.

Озодлик аввалроқ Ўзбекистон бош вазири Абдулла Арипов томонидан ўтказилган ҳукумат мажлисида тегишли тартибда рўйхатдан ўтказилмаган 400 дан зиёд масжид ва ҳонақоҳларни бузишга кўрсатма берилгани ҳақида хабар қилган.

Озодликда шу йилнинг август ойида Жиззах вилояти Зомин туманидаги йирик замонавий масжид ҳамда Сурхондарё вилоятининг Шўрчи туманида ҳашар йўли билан қурилган масжидларнинг бузилганига оид маълумотлар мавжуд.

Ўзбекистонда кимнидир қуёш панели ўрнатишга мажбурлаш, ўрнатилмаган тақдирда эса уни тармоқдан узиб қўйиш билан огоҳлантириш масаласи ҳеч бир қонунчилик ҳужжатларида белгиланмаган. Бу ҳақда Энергетика вазирлиги матбуот хизмати томонидан 11 сентябрь куни тарқатилган баёнотда айтилган.

Вазирлик таъкидича, ўзбекистонликларни қуёш панели ўрнатишга мажбурлаш маҳаллий қонунчиликка зид бўлиб, “Энергетика вазирлиги бу каби хатти-ҳаракатларни мутлақо ёқламайди”.

Вазирлик ўз баёнотига “айрим оммавий ахборот воситаларининг веб-сайтларида” Ўзбекистоннинг “баъзи бир ҳудудларида тадбиркорлик субъектлари қуёш панеллари ўрнатишга мажбурланаётгани, бу тўғрисида айрим мутасадди ташкилотлар томонидан тегишли равишда расмий хат ҳам юборилаётгани ва ўрнатмаса, электр таъминотидан узиб қўйилиши тўғрисида таҳдид бўлаётгани хусусида шикоятлар янграётгани” сабаб бўлганини билдирган.

Ўзбекистонликлар қуёш панеллари ўрнатишга мажбурланаётгани мавзуси аввалроқ Озодликда бир неча бор ёритилган эди. “Мирзиёевнинг қуёш панеллари тадбиркорларни барбод қилмоқда” сарлавҳали сўнгги видеоматериал билан қуйида танишишингиз мумкин:

Энергетика вазирлигининг бугунги баёнотида Ўзбекистонга қуёш панелларининг олиб кирилиши ва ўрнатилишига оид қатор рақамлар келтирилган.

Тадбиркорлик субъектларини қуёш панели ўрнатишга мажбурлаш билан мутлақо келишмаслигини урғулаган вазирлик айни пайтда ўзбекистонлик тадбиркорлар ҳам “қуёш панели қўйиш ўз бизнеси учун фойдали эканлигини англаб етишса, нур устига нур бўлур эди”, дея қайд этган.

“Қолаверса, бугун бу бозорда таклиф қилувчи ҳам, талабгор ҳам, кимлардир ўйлаганидек, кам эмас”, дея писанда қилинган вазирлик баёнотида.

Самарқанддаги суд ижтимоий тармоқларда фаол бўлган блогер ва журналист Баҳодур Ҳасановни “майда безорилик”да айблаб, 10 суткалик маъмурий қамоққа ҳукм қилди. Озодлик тожик хизматининг ёзишича, Ҳасановга 2,5 миллион сўм миқдорида жарима ҳам тайин қилган.

Баҳодур Ҳасановга нисбатан суд ҳукми 10 сентябрь куни эълон қилинган. Яқинларига кўра, Ҳасанов шу тариқа блогерлик фаолияти учун “жазоланган”. Ички ишлар органлари вакиллари эса Ҳасанов жабрланувчи аёл аризасига кўра ушланганини иддао қилишмоқда.

Баҳодурнинг отаси, кекса журналист Зоҳир Ҳасанзода Озодликнинг тожик хизмати билан суҳбатда ўғлининг суди адвокат ва қариндошларнинг иштирокисиз ўтказилганини маълум қилган.

Ҳасанзодага кўра, ИИО ходимлари 9 сентябрь куни Баҳодурни ўз уйидан куч қўллаган ҳолда олиб кетишган. У ўғлининг қўлга олиниши ва ошиғич судланишини “ўзгача фикрли кишилар оғзини ёпиш” учун расмийлар томонидан босим, деб баҳолаган.

Ҳибсга олинишидан бир кун аввал Баҳодур Ҳасанов Фейсбук тармоғидаги ўз саҳифасида самарқандлик бир кишининг шикоятлари акс этган видеони ёйинлагани учун ички ишлар органлари томонидан таъқиб қилинаётгани ҳақида ёзган эди.

Блогерга кўра, бир неча кун олдин у Самарқанд туманида ер участкаси ноқонуний эгаллаб олингани ҳақида ёзган.

“Бу маҳаллий амалдорларга ёқмади, шунинг учун ҳам мени қўлга олишмоқчи. Мен етти йилдан буён ҳокимият тепасида ўтирган ҳамда инсофу адолатдан гапираётган мамлакат президентига мурожаат қиламан”, деб ёзган Баҳодур Ҳасанов ўз саҳифасида.

Самарқанд вилояти ИИБ матбуот котиби Жаҳонгир Сагдуллаев Ҳасанов бир аёлдан тушган шикоят асосида қўлга олинганини билдирган. Унга кўра, жамоат жойида видеотасвирга олинаётган пайтда бир аёл блогердан уни тасвирга олмасликни сўраган, бунга жавобан Ҳасанов уни ҳақорат қилган.

“Аёлнинг шикояти ортидан Баҳодур Ҳасанов “майда безорилик” ва “фуқарони жамоат жойида ҳақорат қилганлик”да айбдор деб топилди”, дея қайд этган Сагдуллаев.

Ҳасановнинг отасига кўра, ўғли бундай хатти-ҳаракатларини содир этган эмас, унга қарши билдирилган айблов эса туҳматдир.

Уч фарзанднинг отаси бўлган Баҳодур Ҳасанов авваллари “Овози Самарқанд” (“Самарқанд овози”) вилоят газетасида ишлаган. У бир неча йилдан буён мустақил журналист ва блогер сифатида фаолият юритиб келмоқда.

Блогерлик фаолияти давомида кўпроқ ижтимоий ва маиший мавзуларни ёритиб келган Ҳасанов ўз материалларини Facebook дохил ижтимоий тармоқлардаги саҳифалари орқали ёйинлаб, расмийлардан кўтарилган муаммоларга тезкор муносабат билдиришни сўраб келади.

Тошкент вилояти Зангиота туманидаги “Эркин” МФЙда жойлашган бўёқ ишлаб чиқариш цехида 10 сентябрь куни содир бўлган ёнғинни бартараф қилиш учун ўт ўчирувчилар тақрибан 4,5 соат вақт сарф этишган.

Фавқулодда вазиятлар вазирлиги маълумотига кўра, “Эркин”даги ёнғинга оид хабар Тошкент вилояти ФВБга сешанба куни соат 14:15 да келиб тушган, ёнғин ўчириш экипажлари воқеа жойига тезкорлик билан етиб боришган.

“Ёнғин ўчириш экипажлари томонидан ёнғин соат 17:00 да қуршаб олиниб, соат 18:56 да батамом ўчирилди”, дейилган ФВВ хабарномасида “ёнғин натижасида тан жароҳати олган ва вафот этган фуқаролар тўғрисида хабар келиб тушмаган”и урғуланган.

Ёнғинни бартараф этиш жараёни шахсан “фавқулодда вазиятлар вазири генерал-майор A. X. Қўлдошев назоратида” амалга оширилгани таъкидлаган хабарномада “айни вақтда ёнғин сабаби ва зарари аниқланаётгани” қўшимча қилинган.

“Ўзатом” агентлигининг Атом электр станцияси қурилиши дирекцияси ва Россиянинг “Атомстройэкспорт” акциядорлик жамияти Ўзбекистонда қурилажак кам қувватли атом электр станцияси қурилиш майдончасида ишларни бошлаш тўғрисида баённома имзолаган. Бу ҳақда “Ўзатом” матбуот хизмати томонидан 10 сентябрь куни тарқатилган хабарномада билдирилган.

Агентлик қайдича, баённома “Ўзатом” директори Азим Ахмедхаджаев ва “Росатом” давлат корпорацияси бош директори ўринбосари – Халқаро фаолият блоки директори Николай Спасский иштирокида имзоланган.

“Ўзатом” агентлигининг АЭС қурилиши дирекцияси раҳбари Отабек Амановга кўра, имзоланган ҳужжат Ўзбекистонда биринчи кам қувватли АЭС қурилиш лойиҳасини амалга ошириш бўйича фаол ишларни бошлашга қадам ташлагани далолатидир.

“Бу эса яқин келажакда қурилиш майдончасида тўғридан-тўғри ишларни бошлаш имконини беради”, деган Отабек Аманов.

“Атомстройэкспорт”нинг Марказий Осиёда атом электр станцияларини қуриш лойиҳалари директори Павел Безруков ҳам “Росатом”нинг муҳандислик бўлими кам қувватли АЭСни жойлаштириш учун лицензия олиш ва қурилиш майдончасида қидирув ишларини олиб бориш бўйича фаол босқичга ўтишни бошлашини таъкидлаган.

“Ўзатом” маълумотига кўра, АЭС лойиҳаси бўйича дастлабки ишлар июнь ойида бошланган бўлиб, унда бўлажак атом электр станцияси қад ростлайдиган майдонда биринчи қурилиш штаби жойлаштирилиб, режалаштирилган муддатда ишларни бошлаш имконини берадиган устувор вазифалар белгилаб олинган.

Жиззах вилоятида Ўзбекистон билан Россия ҳамкорлигида кам қувватли атом электр станцияси қурилишига доир битим имзолангани Россия президенти Владимир Путиннинг май ойи охирида Тошкентга ташрифи чоғида эълон қилинган эди.

“Ўзатом” ва “Росатом”нинг ўша пайтда тарқатилган қўшма баёнотида Жиззах вилоятида 330 МВт қувватга эга (ҳар бири 55 МВт қувватли олтита ректор) иншоот қурилиши ёзда бошланиши билдирилган.

“Танланган майдон аллақачон текширилган, яроқлилиги ва хавфсизлиги тасдиқланган, бу лойиҳани амалга ошириш вақтини сезиларли даражада қисқартиради”, дейилганди расмий хабарномада.

Президент Шавкат Мирзиёев Ўзбекистонда қурилажак АЭСни “ҳаётий аҳамиятга эга лойиҳа” деб атаган.

Айни пайтда АЭС қуриш лойиҳаси жамоатчилик муҳокамасисиз Россияга бериб юборилгани Ўзбекистонда ижтимоий тармоқ фаолларининг кескин эътирозига сабаб бўлган. Жамоатчилик АЭС Кремль қўлида Ўзбекистонга қарши “шантаж қуроли” бўлиб қолишидан хавотирда.

Ёз мавсуми бошларида Озодликка Ўзбекистон маҳаллий матбуотида АЭС мавзусини танқидий руҳда ёритиш ман қилинганига оид маълумотлар ҳам келиб тушган. Шунга қарамай, АЭС қурилиши юзасидан тармоқларда фикрларини билдиришга ўзида журъат топаётган фаоллар ва экспертлар ҳали ҳам кам эмас. Улардан бири иқтисодий таҳлилчи Отабек Бакиров бўлиб, “Ўзатом”нинг бугунги хабарномасига муносабат ўлароқ ёзилган постида у ўз ўқувчиларига “Кулфатга айланадиган АЭСга йўқ дейишни унутмаслик”ни тавсия қилган.

“Албатта, биронта нормал ўзбек ва ўзбекистонлик эртага бутун Марказий осиё учун кулфатга айланадиган АЭС қурилишига ўз хоҳиши билан рози бўлмайди. Эртага фарзандларимиз бўйнидаги иқтисодий, сиёсий, ижтимоий ва экологик бўйинтуруққа айланадиган бу АЭС бўйича қарор қабул қилишдан четлаштирилган ўзбеклар ва ўзбекистонликлар, яъни кучсизларнинг кучи ҳам шунда: Йўқ, дейишни канда қилмасликда”, дея урғулаган Отабек Бакиров.

Қатар пойтахти Доҳада 9 сентябрь куни Ўзбекистон Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги ва Қатарнинг “Таълим ҳар нарсадан устун” (Education Above Al) фонди ўртасида афғон аёлларини Ўзбекистонда тиббиёт соҳасида ўқитишни ташкил этишни назарда тутувчи меморандум имзоланган.

Олий таълим вазирлиги матбуот хизмати маълумотига кўра, мазкур келишув доирасида 160 нафар афғон аёлини Ўзбекистон олий таълим муассасаларида тиббиёт йўналишлари бўйича ўқитиш режаланган.

Ўзбекистон ҳукумати портали қайдича, лойиҳага доир харажатларнинг катта қисмини Қатар томони ўз зиммасига олган – имзоланган меморандумга мувофиқ, Education Above Al фонди афғон аёлларини ўқитиш, турар жой билан таъминлаш ва бошқа зарур харажатлар учун 2,2 миллион доллар миқдорида молиявий ёрдам ажратиши кўзда тутилган.

“Мазкур меморандумнинг имзоланиши икки давлат ўртасидаги ҳамкорликни янги босқичга олиб чиқиб, халқаро таълим ва тиббиёт соҳасидаги муносабатларни янада мустаҳкамлайди. Бу ташаббус Ўзбекистоннинг Афғонистонда тинчлик ва барқарорликни таъминлашдаги муҳим ўрнини яна бир бор намоён этади”, дейилган хабарномада.

“Толибон” шакллантирган ҳукумат 2022 йил декабрида Афғонистонда университетларга кириб бўлган толибаларнинг ОТМга боришини тақиқлаб қўйган эди. Ўша пайтда толиблар аёлларнинг мамлакатда фаолият кўрсатаётган 180 та ноҳукумат ташкилотида ишлашини ҳам ман қилиб қўйишган. Мазкур тақиқ ортидан БМТ Афғонистондаги гуманитар дастурларининг бир қисмини тўхтатган.

Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлиги 2023 йил январида Афғонистонда хотин-қизларнинг давлат ва хусусий олий ўқув юртларида таълим олишига тақиқ қўйилгани тўғрисидаги хабарга муносабат билдирар экан, бу маълумотни чуқур ташвиш билан қабул қилганини урғулаган эди.

“Афғон халқининг тинч ва фаровон келажакни барпо этиш йўлидаги интилишларини қўллаб-қувватлашга қаратилган қатъият белгиси сифатида ушбу қарор қайта кўриб чиқилишига умид қиламиз”, дейилганди вазирлик баёнотида.