АҚШ сенаторлари президент Владимир Путинга Россияни "оммавий ахборот воситалари эркинлигига қарши давлат ҳомийлигида қилинаётган " ҳужумини тўхтатишга чақирди.
Сенатнинг Халқаро алоқалар қўмитасидаги Демократлар ва Республикачилар 12 мартдаги баёнотида айтилишича, Россия АҚШ томонидан молиялаштирилаётган Озодлик радиоси фаолиятини"чет эл агенти" тўғрисидаги бахсли қонуни асосида издан чиқаришни мақсад қилган.
Россиянинг Роскомнадзор давлат медиа-мониторинг агентлиги Озодлик радиоси рус тилидаги янгиликлар хизматларига оғир қоидаларга мувофиқ ёзма ва эфирга узатилган материалларни белгиламаганлиги учун 260 иш очди. Москва суди 142 та иш бўйича қарийб 1 миллион доллар миқдорида жарима ундирди.
"Россия фуқаролик жамиятини заифлаштириш учун узоқ вақт ишлаган Кремл энди Россиядаги Озодлик радиосининг овозини ўчириш учун оғир" чет эл агентлари "қонунларини баҳона қилиб, суд ишлари ва жарималарни таъқиб қилмоқда", дейилади сенаторлар Крис Кунс (Демократ-Делавер), Митт Ромни ( Республикачи-Юта), Марко Рубио (Республикачи-Флорида) ва Сенатнинг ташқи алоқалар қўмитаси раиси Боб Менендез (Демократ-Ню-Жерси) қўшма баёнотида.
Сенаторлар Путинни оммавий ахборот воситалари устидан назоратни кучайтирганликда ва танқидчиларни жазолаш учун қонунлар қабул қилганликда, матбуот хавфсизлигига таҳдид қилганликда айблайдилар.
"Ушбу қаттиқ медиа муҳитда Озодлик Россия халқига беқиёс хизматни кўрсатди ва уларга объектив журналистиканинг энг юқори стандартларига жавоб берадиган маҳаллий янгиликларни тақдим этди", дейди сенаторлар.
"Хорижий агент" қонуни
Шу ой бошида АҚШ Давлат департаменти Россия ҳукуматининг "сўз эркинлиги"га қарши ҳаракатларидан "чуқур хавотир" билдирди.
Ушбу баёнот ўша куни Москва судяси Озодлик радиосининг компанияга "хорижий агент" қонуни бўйича жаримага тортилиши тўғрисидаги бешта апелляциясини рад этганидан кейин эълон қилинди.
Россиянинг "хорижий агент" деб номланган қонунчилиги 2012 йилда қабул қилинган ва бир неча бор ўзгартирилган. Бунинг учун чет элдан ёрдам оладиган ва ҳукумат сиёсий фаолият билан шуғулланадиган деб ҳисобланадиган, ўзларини "чет эл агентлари" деб таништирадиган ва аудиторлик текширувларига топширадиган нодавлат ташкилотларни талаб қилади.
Кейинчалик ўзгартиришлар чет элдан молиялаштириладиган оммавий ахборот воситаларига қаратилган.
2017 йилда Россия ҳукумати Озодлик радиосининг олтита рус тилидаги янгиликлар хизмати ва Озодлик радиоси томонидан "Америка Овози" билан ҳамкорликдаги "Настояшчее время" тармоғини рўйхатга киритди.
2020 йил охирида Россия ҳукумати қонунчиликка жисмоний шахсларни, шу жумладан чет эллик журналистларни ўзларининг "хорижий агентлари" рўйхатига киритиши ва уларга чекловлар қўйиши учун ўзгартириш киритилди.
2020 йил декабрида расмийлар "чет эл агентлари" рўйхатига бешта шахс, шу жумладан Озодлик радиосининг рус хизматининг уч журналистини қўшдилар.
Уларнинг бештаси ҳам рўйхатга киритилганидан шикоят қилмоқда.
Ўтган йили Роскомнадзор рўйхатдаги оммавий ахборот воситаларидан барча ёзма материалларни катта ҳажмдаги ёзув билан, барча радио материалларни аудио баёнот билан ва барча видео материалларни 15 сонияли матнли декларация билан белгилашни талаб қилувчи қоидаларни қабул қилди.
Озодлик радиоси президенти Жейми Флай ушбу қоидаларни "бизнинг контент платформаларимизни бузиш ва томошабинларимизни қўрқитиш бўйича буйруқлар" деб атади. Унинг қўшимча қилишича, Озодлик "ушбу талабларга норозилик билдириш ва шикоят қилишда" давом этади.
