Польшада Освенцим қурбонларини хотирлаш маросими ўтказилди

Освенцим озод қилинган куннинг 80 йиллигига бағишланган маросимдан лавҳа, Польша 2025 йил 27 январи

Освенцим озод қилинган куннинг 80 йиллигига бағишланган маросимдан лавҳа, Польша 2025 йил 27 январи

Польшада бир миллиондан зиёд одам ўлдирилган Освенцим нацистлар лагери озод қилинганининг 80 йиллигига бағишланган маросим бўлиб ўтди. Қурбонларнинг аксарияти яҳудийлар бўлган бу лагерь 1945 йил 27 январида Қизил армия томонидан озод қилинган эди.

Маросимда 50 дан зиёд давлат раҳбарлари ва юқори лавозимли мулозимлар иштирок этишган. Улар орасида Польша президенти Анжей Дуда, Германия президенти Франц-Вальтер Штайнмайер, ГФР канцлери Олаф Шольц, Франция президенти Эммануэль Макрон, Буюк Британия қироли Карл III, Испания қироли Филипп VI, Нидерландия қироли Виллем-Александр, Украина президенти Владимир Зеленскийлар бор.

Украинага нисбатан давом этаётган босқинчилик уруши туфайли Россия вакиллари маросимга таклиф қилинмаган. Россия президенти Владимир Путин йиғилганларга телеграмма йўллаб, унда совет аскарлари қаҳрамонлиги тўғрисидаги тарихий хотира сақланиши муҳимлигини урғулаган. Путинга кўра, Россия “одамларнинг этник, лисоний, маънавий ўзига хослиги ҳуқуқини ҳимоя қилиш, антисемитизм, русофобия ва бошқа ирқий мафкуралар ёйилишига йўл қўймаслик учун қўлидан келган барча ишни қилади”.

Польшадаги маросим меҳмонлари орасида лагернинг 50 дан зиёд собиқ тутқуни ҳам иштирок этган.

Лагерь Польшанинг ишғол этилган қисмида Германия томонидан 1940 йилда қурилган бўлиб, у ерда асир поляклар сайланган. Орадан икки йил ўтгач, унинг ёнида яҳудийлар учун концлагерь ташкил этилган. Польша ва дунёнинг кўплаб мамлакатларида немислар қўйган Аушвиц номи билан аталадиган Освенцимда яҳудийлар, совет асирлари, поляклар, лўлилар ва бошқа миллат вакиллари ўлдирилган.

PAP агентлиги лагердаги газ камерасидан сўнгги бор 1944 йилнинг ноябрь ойида фойдаланилганини эслатган. Совет қўшинлари ҳужуми кучайгани ортидан Германия лагер тутқунларини Рейх ҳудуди ичига кўчира бошлаган. 1944 йил охирига бориб, немислар ҳужжатларни ёқиб, содир этилган жиноятлар далилларини йўқ қилишга уринишган. Совет қўшинлари кириб келган пайтда лагерда 500 бола дохил етти минг киши сақланаётган бўлган.