Тарихчи олим: Мустақиллик декларациясига энг кўп Ислом Каримов қарши чиққан

Ўзбекистонда 1990 йил 20 июнида қабул қилинган Мустақиллик декларацияси ташаббусчи ва муаллифлари

Ўзбекистонда 1990 йил 20 июнида Мустақиллик декларацияси қабул қилинишига энг кўп қарши чиққан шахс ўша пайтда Ўзбекистон ССР Компартияси Марказий қўмитасининг биринчи котиби, Ўзбекистон ССР президенти Ислом Каримов бўлган. Бу ҳақда тарих фанлари доктори, профессор Қаҳрамон Ражабов “Дарё” нашрига берган видеоинтервьюсида билдирди.

Ўзбекистонда “Мустақиллик меъмори” ўлароқ эътироф этиладиган президент Каримов, профессор Ражабовга кўра, аслида Мустақиллик декларациясининг қабул қилинишига “тиш-тирноғи билан қарши” бўлган.

У чет эллик бир меҳмон билан водийга (Фарғона водийси − таҳр.) жўнаб кетган куни Ўзбекистон Олий кенгашидаги халқ депутатлари 20 июнь куни Мустақиллик декларациясини қабул қилди. Ислом Каримов у ёқдан (сафардан - таҳр.) қайтиб келганидан кейин: “Бу бир парча қоғозинг ҳатто туалетда ишлатишга ярамайди”, деган фикрни айтди. “СССРда туғилдикми − СССРда ўламиз. Москва бутун халқингнинг ҳаммасини қириб ташлайди. Ҳеч қачон мустақиллик берилмайди”, деган фикрлар ўша пайтда халқ депутатларига 1990 йил июнида айтилган”, деди тарих фанлари доктори Қаҳрамон Ражабов.

Тарихчи олим фикрича, Мустақиллик декларация илк бор қабул қилинган кун аслида ўзбек халқининг байрами бўлиши керак, бироқ ўша куни буни на телевидение ва на радиода айтилган.

Икки кундан кейин декларация матни ўзгартирилган ҳолда, яна айтаман - Москванинг тасдиғидан ўтказилган ҳолда матбуотда эълон қилинди. Энг қизиғи, агар биз 1990 йил июнь ойидаги газеталарни кўрсак − декларация қонун бу − турли газеталарда турлича шаклда чиққанлигининг гувоҳи бўламиз. Ҳолбуки, бу қонун битта ҳарфи ҳам ўзгартирилмасдан чоп этилиши керак эди”, дея эътироф этди профессор Қаҳрамон Ражабов.

Ўзбекистонда Мустақиллик декларацияси илк бор 1990 йилнинг 20 июнида қабул қилингани ҳақида Озодлик авваллари кўп маротаба ёзган. Бу борада одатда мухолифатчилар ва мустақил журналистлар гапириб келишган. Бироқ бу тарихий фактнинг Ўзбекистон ичида илмий тадқиқотлар билан шуғулланиб келаётган профессор томонидан эътироф этилиши илк бор кузатилмоқда.