Халқаро жиноят суди 2024 йил сентябрида Россия президенти Владимир Путинни ҳибсга олишдан бош тортган Мўғулистонни ўз мажбуриятларини бажармаганликда айблаб чиқди.
Суд палатаси баёнотида Мўғулистон Путинни ҳибсга олмай ва уни судга топширмай, бу масала бўйича суднинг ҳамкорликка оид илтимосини бажармаган, бу эса Рим статути моддаларига зид келади ҳамда ХЖСга ўз вазифалари ва ваколатларини амалга оширишга халақит қилган.
ХЖС вакиллари президент дахлсизлиги дохил кимнингдир дипломатик иммунитети халқаро суд ордери бажарилиши йўлида тўсиқ бўлиб ҳисобланмаслигини урғулашган.
“Мўғулистоннинг суд билан ҳамкорлик қилишдан бош тортганининг жиддийлигини ҳисобга олган ҳолда, палата бу масалани ХЖСга аъзо давлатлар ассамблеясига кўриб чиқиш учун бериш шарт, деб ҳисоблайди”, дейилган суд баёнотида.
Мўғулистонга ташриф Путинни ҳибсга олиш ҳақида ордер берилган 2023 йил мартидан буён Россия президентининг Халқаро жиноят суди Рим статутини ратификация қилган мамлакатга илк сафари бўлган эди.
Мўғулистон ХЖСга 2003 йилда аъзо бўлган. 2023 йил декабрида Эрдэнэбалсурэн Дамдин ХЖСда Мўғулистондан бўлган илк судьяга айланган. Мўғулистон президенти Хурэлсух ўша пайтда бу “мамлакатнинг халқаро майдонда обрў-эътибори ошгани ҳамда халқаро ташкилотларнинг Мўғулистонга нисбатан ишончи мустаҳкамлангани белгиси” эканини билдирганди.
ХЖСга аъзо мамлакатлар расман суд ордерини бажариб, Путинни қўлга олишга мажбур. Бироқ, Коррупцияга қарши кураш жамғармаси юридик бўлими раҳбари қайдича, амалда бу мажбуриятлар доим ҳам ишламайди. Bloomberg ўз манбаларидан олинган маълумотларга таянган ҳолда ёзишича, Мўғулистон расмийлари Путинга унинг ҳибсга олинмаслиги ҳақида сўз беришган.
Мўғулистон ҳукумати вакили расмийларнинг Путинни ҳибсга олмаслик қарорини мамлакат қўшни мамлакатларга энергетик қарамлик ҳолатида экани ҳамда бетарафлик сиёсатига амал қилаётгани билан изоҳлаган.