Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев россиялик ҳамкасби Владимир Путин таклифига биноан 25-26 декабрь кунлари бўлиб ўтадиган МДҲ ва ЕОИИ саммитларида иштирок этиш учун амалий ташриф билан Санкт-Петербург шаҳрида бўлади. Бу ҳақда президент матбуот хизмати маълумот тарқатди.

Хабарномага мувофиқ, Мирзиёев Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги давлат раҳбарларининг норасмий учрашувида ҳамда Олий Евросиё иқтисодий кенгашининг навбатдаги йиғилишида кузатувчи мақомида иштирок этади.

“Саммитлар кун тартибидан мазкур кўп томонлама бирлашмалар доирасидаги ўзаро манфаатли ҳамкорликни янада кенгайтиришнинг долзарб масалалари ўрин олган. Биргаликда қилинган ишларнинг асосий якунлари сарҳисоб қилинади ва келгуси йилги амалий ҳамкорликнинг устувор йўналишлари юзасидан фикр алмашилади”, дейилган хабарномада.

РФ президенти Владимир Путин ўз туғилган куни ёки Янги йил арафасида Ўзбекистон дохил “дўст” мамлакатлар президентларини Россияга таклиф қилиб туриши одат тусига кирган. Дейлик, Ўзбекистон президенти шу йил 7 октябрида ҳам (Путиннинг туғилган кунида) “амалий ташриф билан” Москвага борган эди. Ўша пайтда Мирзиёевнинг сафарига МДҲга аъзо давлатлар раҳбарларининг Москвада бўлиб ўтадиган галдаги саммити асос ўлароқ кўрсатилганди. Октябрь ойида 72 ёшга тўлган Владимир Путин Россия Федерациясини қарийб чорак асрдан буён бошқариб келмоқда.

Бирлашган Араб Амирликларида ноябрь ойи охирида ушланган Ўзбекистон фуқароларидан беш нафарига нисбатан жиноят иши очилган.

Kun.uz нашрининг Ташқи ишлар вазирлигидаги манбасига таянган ҳолда ёзишича, уларнинг ҳар бири экстремизм билан боғлиқ алоҳида жиноятда гумонланмоқда.

“Уларга нисбатан тергов давом этмоқда. Ушбу 5 нафар ўзбекистонлик исроиллик раввинни ўлдиришда гумонланиб ушланган 3 нафар ўзбекистонлик иши билан алоқадор эмас. Уларнинг тергови ҳам алоҳида давом этмоқда. Улар БАА ҳудудида ва икки давлат махсус хизматлари ҳамкорликда ишламоқда”, деган исми сир қолишини сўраган ТИВ расмийси.

Маълум бўлишича, БАА масъул идоралари ўзбекистонлик дипломатларга қўлга олинган фуқаролар билан мулоқот қилиш имконини берган. Шунингдек, бу масала икки давлат ташқи ишлар вазирликлари ва ҳуқуқни муҳофаза қилувчи идоралари эътиборида экани айтилмоқда.

Озодлик БААда 24 ноябрь куни исроиллик раввин Цви Коганнинг жасади топилгани ҳақида хабар қилган эди.

2020 йилдан буён БААда истиқомат қилаётган Исроил ва Молдова фуқароси Коган яҳудийларнинг “Хабад Любавич” ортодоксал диний ҳаракатини тамсил этиб келган.

БАА Ички ишлар вазирлиги исроиллик раввин ўлимида гумонланган уч ўзбекистонлик қўлга олинганини маълум қилганди.

Қотилликда гумонланаётганларнинг исми Олимбой Тоҳирович, Азизбек Комилович ва Маҳмуджон Абдураҳим бўлиб, улардан икки нафари 28 ёшда, яна бири эса 33 ёшдадир.

Раввинни ўлдиришда гумонланиб уч ўзбекистонлик қўлга олиниши ортидан 25 ноябрь куни Дубайда ишлаб келган бир гуруҳ Ўзбекистон фуқаролари ҳам ҳибсга олинган. Kun.uz хабаридан англашилишича, қўлга олинганларнинг бир қисми қўйиб юборилган, бир қисми Ўзбекистонга мажбуран қайтарилган. Беш киши эса тафсилотлари тўлиқ маълум бўлмаган жиноят иши доирасида терговга жалб қилинган.

Дунё матбуоти эътибор қаратган қотиллик фонида Тошкентдан Абу Даби шаҳрига учиб борган ўнлаб ўзбекистонлик эркаклар аэропортдан чиқарилмагани ва сўроқ қилингани ҳам маълум.

Фарғона вилояти ҳокими Хайрулло Бозоров Қирғизистоннинг “Данк” ордени билан мукофотланди.

“Кабар” ахборот агентлиги хабарига кўра, Қирғизистон президенти Садир Жапаров 23 декабрь куни Бишкек шаҳрида орденни топширар экан, Хайрулло Бозоров Боткен ва Фарғона вилоятлари ўртасида савдо-иқтисодий алоқаларни ривожлантириш, умуман, қирғиз–ўзбек қардошлигини мустаҳкамлашга катта ҳисса қўшганини таъкидлаган.

48 ёшли Хайрулло Бозоров 2020 йила “Ўзбекистон Республикасида хизмат кўрсатган иқтисодчи” фахрий унвони билан ҳам тақдирланган.

У 2015-2020 йилларда Наманган вилояти ҳокими вазифасида фаолият юритган бўлса, 2020 йилдан буён Фарғона вилоятига бошчилик қилмоқда.

Озодлик аввалроқ марҳум Ислом Каримов тайинлаган охирги вилоят ҳокими бўлмиш Хайрулло Бозоров портретига чизгилар берган эди.

Покистондан Ўзбекистонга Сурхондарё вилояти Термиз туманидаги “Айритом” чегара ўтказиш пункти орқали 26 та транспорт воситасида олиб кирилган мандарин партиясида қизил померанец қалқондори зараркунандаси борлиги аниқланди.

Ўзбекистон Ўсимликлар карантини ва ҳимояси агентлиги ҳолатга ойдинлик киритиш мақсадида Покистон карантин хизмати билан боғланганда Исломобод декабрь ойида мандарин экспорти учун фитосанитария сертификати расмийлаштирмаганини билдирган.

Шу тариқа мазкур маҳсулотлар учун тақдим этилган сертификатлар қалбаки экани ўртага чиққан.

Бунинг ортидан Тошкент Покистон мандарини учун импорт карантин рухсатномаси расмийлаштирилишини вақтинча тўхтатган.

Эндиликда Покистондан олиб кириладиган барча карантин остидаги маҳсулотлар учун берилган фитосанитария сертификати ҳаққонийлиги чегара масканларида E-Fitouz автоматлаштирилган ахборот тизими орқали текширилади. Шунингдек, Покистоннинг электрон базасида ушбу фитосанитария сертификати мавжудлиги тасдиқлангандан сўнггина маҳсулотлар олиб кирилишига рухсат берилади.

Ўсимликлар карантини ва ҳимояси агентлиги қайдича, ҳар йили қиш мавсумида Ўзбекистонда цитрус меваларига бўлган талаб ортади. Бу хил меваларнинг салмоқли қисми Покистондан импорт қилинади.

Тошкент шаҳри Яшнобод тумани ҳокими Бахтиёр Раҳмонқулов ўзини 61 миллион сўмдан зиёд мукофот билан сийлади.

Daryo.uz нашрининг ёзишича, ҳоким жорий йил 25 октябрь куни “Яшнобод тумани маҳаллий бюджетининг 2024 йил иккинчи чорак якунлари бўйича шаклланган маблағларни харажатга йўналтириш тўғрисида”ги қарорни имзолаган.

Ушбу ҳужжатда туман ҳокими – 1-сектор раҳбари Б. Раҳмонқулов “Энг ташаббускор сектор” номинацияси ғолиби бўлгани муносабати билан мукофотланиши қайд этилган. Қарорга халқ депутатлари Яшнобод тумани кенгашининг 23 октябрдаги қарори асос қилиб кўрсатилган. Эътиборли жиҳати, кенгаш қарорига ҳам Раҳмонқуловнинг ўзи имзо чеккан.

Даставвал ҳокимлик томонидан яшириб қўйилган ҳар икки қарор кейинчалик адлия томонидан очиб қўйилган бўлиши мумкин.

Daryo.uz айни пайтда Яшнобод ҳокимлигининг 16 та ижро ҳужжати бўйича 674 миллион сўмдан ортиқ қарзи мавжудлиги, транспорт воситалари ва мулклари тақиққа олинганига эътибор қаратган.

Сўнгги вақтларда вазирлик ва ҳокимликларнинг қимматбаҳо машина харид қилаётгани, катта миқдорда мукофот олаётгани эътирозга сабаб бўлмоқда.

Озодлик аввалроқ гарданида 6,6 миллиард сўм қарзи бор Андижон тумани ҳокимлиги 335 миллион сўмга Captiva 5T Premler автомобилини харид қилгани ҳақида хабар қилган эди.

Йил бошидан буён Ўзбекистон Рақобатни ривожлантириш ва истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш қўмитасига кўп квартирали уйлар қурилиши юзасидан 1700 га яқин мурожаат келиб тушган.

Қўмита матбуот хизмати қайдича, кўрилган чоралар натижасида 20 млрд сўмга яқин маблағ истеъмолчилар фойдасига қайта ҳисоб-китоб қилинган.

Ушбу ҳолатлар юзасидан республикадаги 129 та қурувчи корхонанинг шартномаси таҳлил қилинганда истеъмолчилар ҳуқуқи бузилиши билан боғлиқ қуйидаги ҳолатлар аниқланган:

• 80 фоиз шартномада қурувчи корхонага қайта ҳисоб-китоб ҳуқуқ устуворлиги берилган;

• 58 фоиз шартномада кўрсатилган умумий майдон қурилиши якуни бўйича майдонлар орасида тафовут мавжуд бўлганда қайта ҳисоб-китоб ҳуқуқи белгиланмаган;

• 37 фоиз шартномада хонадон ичида амалга ошириладиган қурилиш ишлари тўғрисида мажбуриятлар киритилмаган;

• 18 фоиз шартномада қурувчи ва истеъмолчининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари тўғрисида бандлар киритилмаган;

• 39 фоиз шартномада қурилиш объектининг топшириш муддати кўрсатилмаган;

• 51 фоиз шартномада қурилиш топширилишининг ҳар бир кечиккан куни учун қурувчи томонидан тўланадиган пеня белгиланмаган;

• 84 фоиз шартномада эса хонадон харидор томонидан қабул қилиб олингандан сўнг қурувчи томонидан унга кафолат муддати белгиланмаган.

Рақобат қўмитаси истеъмолчилардан уй-жой жой сотиб олишда битим шартларини батафсил ўқиб чиқиш, томонларнинг ҳуқуқ ва мажбуриятлари, қурилиш ва фойдаланишга топшириш муддатлари, бунинг учун жавобгарлик ҳисобга олинганини текшириш ҳамда компаниянинг иш тажрибаси ва қурувчининг ишончлилигига эътиборли бўлишни тавсия қилган.

Ўзбекистонда уй-жой қуриш кескин кўпайган шароитда қурувчи ва истеъмолчилар ўртасида низолар ҳам ортган. ОАВ ва ижтимоий тармоқларда девелоперлар фириби қурбони бўлган ватандошларнинг шикоятларини бот-бот кўриш мумкин.

Аввалроқ президент Шавкат Мирзиёев Ўзбекистонда уй-жой қуриб беришни ваъда қилган қурувчи ва бунга пул тиккан фуқаролар ўртасида низолар кўпайиб бораётгани, ноинсоф қурувчиларга алданиб, одамлар ҳам уйсиз, ҳам пулсиз қолаётганини танқид қилганди.

TBC Group вакили Оливер Ҳюз Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёевдан шахсга доир маълумотлар ва банк ахборотларини булутли технологияларда (Cloud) сақлашга рухсат беришни сўради.

Банкир бу таклифни 20 декабрь куни президент ва тадбиркорлар мулоқотида илгари сурган.

“Бугунги кунда банклар учун маълумотларни сақлашга нисбатан талаблар жуда қаттиқ. Уларни ўз ҳисоблаш марказларимизда сақлашимиз керак, бу жуда қиммат ва уни кенгайтириш қийин. Ҳозирча яхши, лекин биз қанча узоққа бормоқчи бўлсак, бу қийинлашиб бораверади. Бу бутун мамлакатдаги технологик компанияларининг ривожланишига тўсқинлик қилиши мумкин. Биз банкларга ўз маълумотларини Cloud’да, Ўзбекистонда ва ҳатто офшор ҳудудларда сақлашга рухсат беришни қонунчиликка киритишни таклиф қилмоқчимиз”, дея Оливер Ҳюздан иқтибос келтирган Kun.uz нашри.

Мирзиёев масала ўта жиддийлигини қайд этиб, Иқтисодиёт ва молия, Адлия вазирликлари ҳамда Марказий банкка ҳар томонлама пухта ўйлаб ечим топишни буюрган.

“Фақат тўғри қарорлар қабул қилишимиз керак. Фуқароларнинг шахсий маълумотлари ҳақида гаплашяпмиз. Бу жуда жиддий масала. Хато қилишга ҳаққимиз йўқ”, деган Мирзиёев.

Маълумот ўрнида: 2021 йилнинг февраль ойида Ўзбекистонда ижтимоий тармоқлар ва глобал интернет-компанияларни Ўзбекистон фуқароларининг шахсий маълумотларини мамлакат ҳудудида жойлашган серверларда сақлашга мажбурловчи қонун қабул қилинганди. Ўшанда ушбу қонунга асосан ижтимоий тармоқлар блокланган, пировардида бу ҳукуматда инқирозга сабаб бўлган эди.

АҚШ Иммиграция ва божхона хизмати (ICE) 2023 йил сентябрдан 2024 йил сентябргача Ўзбекистонга 572 кишини депортация қилди.

Иммиграция ва божхона идораси эълон қилинган ҳисоботда қайд этилишича, йил давомида 192 мамлакатга 271484 киши бадарға қилинган. Депортация қилинганлар сони ўтган йилнинг шу даврига нисбатан қарийб икки бараварга ортган.

Қўшма Штатлардан Ўзбекистонга қайтарилган ўзбеклар сони ҳам ўтган йилга нисбатан бир неча бараварга ошганини кузатиш мумкин. 2023 йилда 88 нафар ўзбекистонлик мажбуран ватанига қайтарилганди.

Таҳлилчилар АҚШ президентлик сайловида ғалаба қозонган Дональд Трамп даврида муҳожирларга нисбатан сиёсат янада кескинлашишини айтмоқда.

Жорий йил ёзида Калифорния штати чегара хизматига Ўзбекистон дохил беш постсовет мамлакатидан бўлган ноқонуний мигрантларни қўлга олингани заҳоти ватанига депортация қилиш мажбурияти юкланганди.

Шунингдек, аввалроқ 2023 йилнинг 1 октябридан 2024 йил май ойи охирига қадар АҚШнинг жанубий чегарасини 57 минг 200 нафар ноқонуний мигрант кесиб ўтиб, Калифорния штатига боришга ҳаракат қилгани, булардан 2900 нафари ўзбекистонлик экани билдирилган эди.

Озодлик радиоси ўтган йил август ойида “Ўзбекларнинг Америкага хатарли йўли” деб номланган суриштирувни эълон қилган эди. Унда ўзбекистонликларнинг “орзулар ўлкаси”га Лотин Америкаси давлатлари ва Мексика орқали ноқонуний ўтишга уриниши хусусида сўз борган.

Жорий йилнинг 21 декабрь куни Фарғона шаҳридаги солидол ва литол ишлаб чиқариш цехида ёнғин содир бўлди.

Вилоят ФВБ матбуот хизмати ёйинлаган хабарномага мувофиқ, соат 14:13 да фавқулодда вазиятлар бўлимига Мустақиллик маҳалласи Кимёгар кўчасида жойлашган цехда ёнғин келиб чиққани ҳақида хабар келиб тушган.

Ўт ўчирувчилар воқеа жойига 14:21 да етиб борган ва соат 14:32 да ёнғин батамом ўчирилган.

Ёнғин оқибатида бир киши воқеа жойида ҳалок бўлгани айтилмоқда.

Ёнғиннинг келиб чиқиши сабаби ва етказилган зарар миқдори аниқланаётганини билдирган ФВБ бошқа тафсилотларни очиқламаган.

Бу сўнгги кунларда Фарғона шаҳрида рўй берган ва инсоний талафотларга олиб келган иккинчи техноген фожиадир.

Расмийларга кўра, 17 декабрь куни Фарғона шаҳри Аҳмад Яссавий кўчасида жойлашган “Petrolium” пропан газ қуйиш шохобчасида содир бўлган портлаш оқибатида тўрт киши ҳалок бўлган. Аммо Озодлик манбалари портлаш оқибатида ҳалок бўлганлар сони анча кўп эканини иддао қилишган.

Олий Мажлис Сенатининг 21 декабрь кунги ялпи мажлисида “Сейсмик хавфсизликни таъминлаш тизими такомиллаштирилиши муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиришлар киритиш тўғрисида”ги қонун маъқулланди.

Юқори палата матбуот хизмати қайдича, қонун билан Жиноят, Жиноят процессуал ва Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекслар ҳамда “Лицензиялаш, рухсат бериш ва хабардор қилиш тартиб-таомиллари тўғрисида”ги қонунга қурилишлар сифатини ошириш, бинолар ва иншоотлар қонунга хилоф равишда қурилишининг олдини олиш ҳамда шаҳарсозлик тўғрисидаги қонунчилик талабларига қатъий риоя этилишини таъминлашга оид ўзгартиришлар киритилмоқда.

Жумладан, қурилиши тугалланган бинолар ва иншоотлардан фойдаланишга доир рухсатнома бериш ҳамда уларни фойдаланишга қабул қилиб олиш қоидаларини бузганлик, объектларни қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги соҳасида назорат қилиш инспекцияларининг рухсатномасиз қурганлик, кўп квартирали уйлардаги таянч конструкцияларни норматив ҳужжатларни бузган ҳолда ўзгартирганлик учун жиноий жавобгарлик ҳам белгиланмоқда.

Шаҳарсозлик тўғрисидаги қонунчиликнинг бузилиши одам ўлими ёки бошқа оғир оқибатларга сабаб бўлса, бу учун алоҳида жиноий жавобгарлик назарда тутиляпти.

Шунингдек, шаҳарсозликка оид қонунчилик талабларини бузганлик учун белгиланган жарима жазолари кучайтирилмоқда.

Расмий статистикага кўра, 2022 йилда шаҳарсозлик тўғрисидаги қонунчиликни бузиш билан боғлиқ 6 мингдан зиёд ҳуқуқбузарлик аниқланган бўлса, 2023 йилда бу рақам қарийб 8 мингтани ташкил қилган. 2024 йилнинг 11 ойида эса бу кўрсаткич қарийб 9 мингтага етган.

Ижтимоий тармоқлардан аҳолининг ноқонуний қурилишлардан норози бўлиб йўллаган мурожаатларини кўплаб топиш мумкин.

Экспертларга кўра, катта пул айланадиган қурилиш соҳасида коррупция илдиз отиб кетган.

Жорий йил январь ойида президент Шавкат Мирзиёев қурилишни “коррупциясиз соҳа”га айлантириш учун бир қатор вазифаларни белгилаганди.

Жамоатчилик фаоллари Ўзбекистонда қурилиш сифатига доир талабларни кучайтириш зарурлигини айтиб келишади.

Осиё тараққиёт банки (ОТБ) Жиззах, Қашқадарё, Сурхондарё ва Тошкент вилоятларида юқори сифатли мактабгача таълимни қўллаб-қувватлаш мақсадида Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги ҳамда Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг транзакция масалалари бўйича маслаҳатчиси сифатида фаолият юритади.

ОТБ матбуот хизматининг маълум қилишича, халқаро молиявий тузилма ҳозирда Самарқанд вилоятидаги 100 та мактабгача таълим муассасасини ривожлантиришда маслаҳат хизматини кўрсатмоқда.

ОТБнинг бешта ҳудудда маслаҳати ёрдамида давлат-хусусий шериклик асосида 500 тагача боғча ташкил этилади, бу эса 75 минг нафар тарбияланувчига фойда келтиради.

“ОТБнинг транзакцияларга оид маслаҳат ёрдами болалар боғчаларини бошқариш ва уларнинг сифати ва барқарорлигини оширишда илғор тажриба тақдим этади”, деган ОТБнинг Ўзбекистондаги раҳбари Канокпан Лао-Арая.

Банк кўмаги лойиҳалар тайёрлаш, уларни ташкил қилиш ва малакали хусусий ҳамкорларни жалб қилишни ўз ичига олади. Лойиҳалар таълим тизимини халқаро стандартларга мослаштиришга хизмат қилади.

Ўзбекистон ОТБга 1995 йилда аъзо бўлган. Ўтган қарийб 30 йил давомида банк мамлакатга 12,5 миллиард АҚШ доллари миқдорида қарз, грант ва техник кўмак тақдим этган. Халқаро молиявий тузилма, жумладан, соғлиқни сақлаш, қайта тикланувчи энергия манбалари, коммунал хизматлар ва сув таъминоти соҳаларидаги лойиҳаларни дастаклаган.

Озодлик аввалроқ ОТБ Ўзбекистон ҳукуматининг молия бозорини мустаҳкамлаш ва энергетика секторини ривожлантириш бўйича ташаббусларини қўллаб-қувватлаш учун 400 миллион долларлик қарз ажратгани ҳақида хабар қилган эди.

Андижон шаҳридаги парҳез таомлар ошхонаси ошпази З.М. диний экстремизм ва терроризмга алоқадор жиноятларда айбдор деб топилиб 10 йилу 6 ой муддатга озодликдан маҳрум қилинди.

ЎзА ҳуқуқ-тартибот идоралари маълумотларига таянган ҳолда хабар қилишича, З.М. телефон аппарати ёрдамида “Instagram”, “Телеграм”, “WhatsApp” тармоқларида профиллар очиб, улар орқали диний-экстремистик ташкилотларнинг “ҳижрат” ва “жиҳод” тўғрисидаги материалларини томоша қилган.

Шунингдек, у Сурия Араб Республикасидаги “Тавҳид ва жиҳод катибаси” ҳамда “Ғуроба катибаси” террористик ташкилотлари сафида бўлган уч андижонлик билан мулоқотга киришиб, уларнинг таъсирида Сурияга кетишни мақсад қилган. Лекин оилавий муаммолар сабабли режасини амалга оширолмаган.

Айблов хулосасига кўра, фуқаро З.М. 2023 йилнинг август-декабрь ойлари давомида Суриядаги фуқароларнинг оила-аъзолари ва танишлари йиғиб берган жами 7150 доллар ҳамда 41,2 миллион сўм пулни криптовалюта билан шуғулланувчи шахсларнинг ҳисоб рақамига ўтказиш орқали уларга етказиб берган.

Маълум бўлишича, Суриядаги уч андижонликдан бири қуролли тўқнашувларда ҳалок бўлган.

Ўтган ҳафта Суриядаги урушда қатнашиб, ижтимоий тармоқларда “Абу Валид” тахаллуси билан видеотасвирлар жойлаб бораётган ўзбекистонлик Худоёр Нуриддиновга нисбатан қидирув эълон қилинганди. Ўзбекистон ИИВ мазкур шахс юритаётган саҳифалар мамлакат ҳудудида тақиқлангани, уларни сақлаш, олиб юриш ва тарқатиш жиноий жавобгарликка сабаб бўлишидан огоҳлантирган.

Аввалроқ ҳуқуқ идоралари Суриядаги қуролли ҳаракатларда иштирок этаётган бошқа бир Ўзбекистон фуқароси − Давлат Тиллабердиевга нисбатан терроризм бўйича жиноят иши очилганини билдирганди.

Озодлик яқинда ўн уч йиллик фуқаролар уруши даврида Сурияда жанг қилган ўзбек жангариларини эндиликда нима кутаётгани хусусида таҳлилий мақола чоп этганди.

“Ўзбеккосмос” агентлиги жорий йил давомида мамлакатнинг қарийб 721 гектар ер майдонида 1928 та ноқонуний чиқиндихона борлигини аниқлади.

Экология йўналишида олиб борилган космик мониторинг жараёнида 255,5 гектар майдонда чиқинди сақлаш полигонлари чегарасидан ташқарига чиқиш ҳолатлари, 465,2 гектарда эса ноқонуний чиқинди полигонлари рўйхатга олинган.

“Ўзбеккосмос” агентлиги матбуот хизмати қайдича, Тошкент вилояти (363 та – 98,6 гектар), Қорақалпоғистон Республикаси (243 та – 63,2 гектар), Навоий вилояти (216 та – 112,4 гектар), Наманган вилояти (195 та – 65,2 гектар), Андижон вилояти (180 та – 42 гектар), Хоразм вилояти (168 – 22 гектар) каби ҳудудларда кўп сонли ноқонуний чиқиндихоналар мавжуд.

Агентликка кўра, ноқонуний чиқинди полигонларининг атроф-муҳит ва экологияга салбий таъсири катта бўлиб, бу ҳол зарарли ҳашаротлар кўпайиши, юқумли ва нафас йўли касалликларининг ортишига ҳам сабаб бўлади.

Ўзбекистонда йилига 14 миллион тонна чиқинди ҳосил бўлади. Лекин уларнинг атиги 4-5 фоизи қайта ишланади. Чиқинди полигонларидан 7 миллион тоннадан зиёд иссиқхона гази атмосферага чиқади, 43 минг тонна заҳарли фильтратлар ер остига сингади.

Жаҳон банки ҳисоботига мувофиқ, биргина Тошкентда PM2,5 майда заррали чанглар таъсири оқибатида йилига ўртача 3042 киши бевақт вафот этади. Экспертлар PM2,5 заррачалари билан антропоген ифлосланишнинг асосий манбалари қаторида чиқиндиларни ёқишни ҳам кўрсатишган.

Расмий статистикага кўра, ҳозирда маиший чиқиндиларни тўплаш ва олиб чиқиш бўйича аҳолига кўрсатилган хизматлар учун дебитор қарздорлик 596 миллиард сўмни ташкил этади. Бу рақам муттасил ошиб бораётган бир пайтда Олий Мажлис Қонунчилик палатаси қаттиқ чиқинди хизматидан қарздорларнинг электр энергияси учун тўловини чеклашни таклиф этмоқда.

Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев 19 декабрь куни Россия президенти Владимир Путин билан телефон орқали мулоқот қилди.

Ўзбекистон президенти матбуот хизмати ёйинлаган қисқа ахборотга кўра, давлат раҳбарлари мулоқотида хавфсизликка таҳдид ва хатарларга қарши курашни кучайтириш мақсадида икки мамлакат махсус хизматлари ўртасидаги яқин ва самарали ҳамкорликни давом эттириш муҳимлиги қайд этилган.

Кремль хабарномасида айтилишича, Ўзбекистон томони ташаббуси билан ташкил этилган мулоқотда Мирзиёев Путинга Россия Қуролли кучлари радиациявий, кимёвий ва биологик мудофаа қўшинлари қўмондони, генерал Игорь Кириллов ҳамда унинг ёрдамчиси Илья Поликарпов ўлими муносабати билан ҳамдардлик билдирган.

Ўзбекистон бундай терактни кескин қоралаши таъкидланган.

Мирзиёев ва Путин 11 декабрь куни ҳам телефон орқали мулоқот қилиб, Сурия ва Украина атрофидаги жорий вазият юзасидан фикр алмашишган эди.

17 декабрь куни Москванинг Рязань шоҳкўчасидаги уй олдида содир бўлган портлашда генерал Кириллов ва унинг ёрдамчиси ҳалок бўлган.

18 декабрь куни Ўзбекистоннинг 29 ёшли фуқароси ушбу терактни уюштиришда гумонланиб, ҳибсга олинган.

“Коммерсант” нашри хабарига кўра, 20 декабрь куни суд теракт содир этишда гумонланаётган Аҳмаджон Қурбоновни икки ой муддатга – 2025 йил 17 февралига қадар қамоққа олиш ҳақида қарор қабул қилган.

Россия Федерал хавфсизлик хизмати маълумотига мувофиқ, гумонланувчи Украина махсус хизматлари топшириғи асосида ҳаракат қилган: унга гўёки 100 минг доллар ва “Европа давлатларидан бирига чиқариб юбориш” ваъда қилинган.

Тошкент шаҳри Ички ишлар бош бошқармаси энергетика вазири Жўрабек Мирзамаҳмудовнинг шикоят аризаси бўйича иқтисодий таҳлилчи ва блогер Отабек Бакировга қарши жиноят иши қўзғатишни рад этди. Бу ҳақда Отабек Бакиров ўзининг Телеграм каналида маълум қилди.

“Бошқарма қарорига, хусусан, АОКАнинг Энергетика вазири шикоят аризасида кўрсатилган важлар мавжуд эмаслиги ҳақида тегишли экспертиза хулосаси, шунингдек, шикоятга сабаб бўлган пост ёзилганига 1,5 йилдан кўп вақт ўтганлиги асос қилиб кўрсатилган. Ички ишлар органларига мазкур иш юзасидан ўтказилган тезкор суриштирув ва ҳаракатлар учун фуқаровий ташаккур билдираман”, деб ёзди блогер.

Озодлик бир ҳафта муқаддам Энергетика вазири Жўрабек Мирзамаҳмудов танқидий-таҳлилий чиқишлари билан танилган иқтисодчи ва блогер Отабек Бакиров устидан прокуратура ҳамда ИИВга шикоят аризаси киритгани ҳақида хабар қилган эди.

Маълум бўлишича, ҳукумат мулозимининг шикоятига блогернинг Сағбон нимстанцияга оид танқидий мулоҳазалари сабаб бўлган.

Вазирнинг иқтисодий таҳлилчи устидан шикоят киритгани мамлакатда энергобўҳрон кучайган паллага тўғри келди. Жамоат фаоллари бу ҳаракатни “танқидчиларнинг овозини ўчиришга уриниш” дея қоралади. Бакировнинг ўзи вазирнинг бу ҳаракатини “энергоцензурага уриниш” деб атади.