Qariyb 54 million so‘mlik qarzini yopolmagani uchun Toshturmaga tashlangan oqqo‘rg‘onlik fermer Erkin Maripov ozod qilindi.
Oilasi qarzning bir qismini naqd to‘laganidan so‘ng, qamoqda ahvoli og‘irlashgan fermer ozod qilingan. Ammo, qisqa muddatda qarzini yopmasa, yana qamalishidan ogohlantirilgan.
4 yashar oqqo‘rg‘onlik fermer Erkin Maripov jami 53 million 948 ming so‘mlik kreditini yopolmagani uchun Toshturmaga tashlangani haqida Ozodlik 20 noyabr kuni xabar qilgan edi.
29 noyabr kuni Ozodlikka ma’lum bo‘lishicha, fermerning oilasi 18 million so‘m pulni naqd to‘lab, buni tasdiqlovchi hujjatni viloyat prokuraturasiga taqdim qilgach, 24 noyabr kuni fermerni ozod qilishgan.
"Qolgan 36 million so‘mini shu oyning oxirigacha to‘lamasangiz bo‘lmaydi. Endi hozir, qolgan pulni to‘lash uchun harakat qilayapmiz", dedi Ozodlikka chiqarilgan fermer. (Tez orada Ozodlikda bu fermer bilan suhbatni tinglaysiz - tahr.)
Fermerga nisbatan O‘zbekiston Jinoyat Kodeksining 167-moddasi bilan davlat mulkini "o‘zlashtirish yoki rastrata yo‘li bilan talon-toroj qilish" aybi ostida qo‘zg‘atilgan jinoyat ishi hanuz ochiq turibdi.
Ozodlika yo‘llangan sud ajrimidan nusxada Erkin Maripovning "ABS Oqqo‘rg‘on agro klaster" mas’uliyati cheklangan jamiyatidan paxtani yetishtirishga ketadigan harajatlar uchun olingan 53 million 948 ming so‘mni o‘zlashtirib yuborgani da’vo qilingan.
"Yana bir necha fermer turmada"
Toshkent viloyat hokimiyatining ismini oshkor qilmagan mulozimiga ko‘ra, oktabr oyi oxiridan shu kunga qadar Oqqo‘rg‘on tumanida "yana bir necha fermer" paxta rejasini bajarmagani va katta miqdordagi qarzini yopolmagani uchun hibsga olingan.
Jumladan, Oqqo‘rg‘on tumanidagi “O‘zbekiston” jamoa xo‘jaligida yashovchi 39 yashar paxtakor fermer Sherali Toshiboev 27 oktyabrdan buyon Toshturmada saqlanmoqda. Onasi 58 yashar Bibihadicha Mantievaning Ozodlikka aytishicha, o‘g‘li tuman "Agrobank"idan 32 million so‘m qarz bo‘lib qolgani uchun hibsda saqlanmoqda.
Hokimiyatdan olingan ma’lumotga ko‘ra, Oqqo‘rg‘on tumani bu yilgi mavsumda tajriba tariqasida shaxsan prezident Shavkat Mirziyoev tashabbusi bilan ilgari surilgan agroklaster tizimiga o‘tkazilgan.
"Klaster shunaqa narsaki - fermerlar, agar o‘sha paytda puli bo‘lmasa, paxtasiga ketadigan barcha ishlovlarga shu tashkilotdan qarz oladi, texnika oladi. Keyin paxta hosili daromadidan qarzini uzadi. Lekin, pulni maqsadli sarflamasa, keyin rejani bajarolmasa javob beradi", degan edi 20 noyabr kuni Ozodlik bilan mikrofonsiz suhbatlashgan hokimiyat vakili.
Bu yil mamlakatda suv tanqisligi kuchli bo‘lgani va hasharotlarning favqulodda ko‘paygani bois, qishloq xo‘jaligi og‘ir ahvolda qolgani kuzatilmoqda.
O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoev shu yilning 31 iyulida o‘tkazilgan videoselektor yig‘ilishida: "Hasharotlarning qishdan chiqish darajasi 50 foiz bo‘lganda favqulodda holat, deb baholanadi. Bu yil esa hasharot 1,5 barobar ko‘p. Bundan barcha rahbarlar tegishli xulosa chiqarishi, ayniqsa, fermerlar o‘z hosili uchun mas’uliyatni kuchaytirishi shart”, deb ta’kidlagan edi.
Bundan tashqari, qator viloyatlarda suv tanqisligi ham kuzatildi va oqibatda, paxta yig‘im-terimi kech qolgani va hosilning oz bo‘lgani kuzatildi.
Bu esa, o‘z navbatida, bug‘doy ekilishi va sug‘orilishining ortga surilishiga sabab bo‘ldi va natijada, Ozodlik birinchi bo‘lib yoritgan "Oqqo‘rg‘on ishi"ga sabab bo‘ldi.
Shu yilning 25 oktabrida Toshkent viloyatining Oqqo‘rg‘on tumanida bug‘doyni vaqtida sug‘ormagani uchun 6 kishi ariqdagi suvga tushirilib, tahqirlandi. O‘sha kuni viloyatning Bekobod tumanida yana 6 kishi dalada kesak ko‘tartirib tahqirlandi.
Bu voqealar ortidan O‘zbekiston Bosh vazirining Qishloq va suv xo‘jaligi, qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat mahsulotlarini qayta ishlash masalalari bo‘yicha o‘rinbosari Zoyir Mirzaev lavozimidan olindi, ammo Jizzaxning Sharof Rashidov tumaniga hokim qilib qo‘yildi.
O‘zbekistondagi g‘allakor fermerlarning aksariyati, ayni paytning o‘zida paxta ham yetishtiradi. Shu bois, qishloq xo‘jaligining asosiy yo‘nalishi bo‘lgan har ikki sohadagi muammolar natijasiga, odatda, faqat fermerlar javobgar qilinishi kuzatilmoqda.
Ozodlikka murojaat qilayotgan fermerlar, prezident Mirziyoev fermerlarga yordam berish haqida gapirib turgan bir paytda, bundan tashqari, paxtachilik va g‘allachilik juda og‘ir kelgan yilda faqat ular javobgar qilinayotganidan shikoyat qilmoqdalar.
