Жорий йилнинг 16 сентябридан 18 сентябригача ўзбекистонлик ҳуқуқ фаолларидан иборат “Қўрқмаслар” гуруҳи Тошкент вилоятининг бир неча туманида бюджет ташкилоти ходимларининг пахта теримига мажбурий жалб қилиниши юзасидан мониторинг ўтказди.
Навоий давлат кончилик институтининг пахта теримига чиқарилган биринчи боcқич талабалари “дедовшчина”дан шикоят қилди. Биринчи курс талабаларининг Озодликка хабар қилишича, катта курсда ўқиётган талабалар улар устидан зўравонлик қилмоқда. Кимё-металлургия факультети пахта штаби бошлиғи талабалар шикоятини эшитмаёқ рад этишга шошилди ва трактор шовқинини баҳона қилиб, алоқани узиб қўйди.
“Президент ваколатини олган одамнинг топшириғини бажармасликка ҳаққинг йўқ!” Бу сўзларни Жиззах вилояти Жиззах тумани пахта штабининг ўзини Лазиз Файзиқулов деб таништирган ходими пахта теримига чиқишни истамаган майда тадбиркорга нисбатан таҳдид оҳангида қўллади. Озодликка етиб келган аудиофайлда пахта штаби ходими Лазиз Файзиқулов майда дўкондога, агар у пахта теримига чиқмаса, дўконини бутунлай беркитиб ташлаш билан таҳдид қилади.
Ўзбекистон президенти вазифасини бажарувчи Шавкат Мирзиёвнинг Жиззах вилоятига сафари муносабати билан шу вилоятнинг Ғаллорол тумани марказида яшовчи тиниб-тинчимас тингловчимиз Набижон ота Жўрабоевни суҳбатга тортдик. У кишининг айтишича, Мирзиёв билан Жиззахга етиб борган ва бир қатор мулозимларни амал курсисидан учириб кетган шамол ҳозирча Ғаллаоролда сезилгани йўқ. Лекин, бутун мамлакат бўйлаб эсаётган бошқа “шамол” – пахта шамоли шиддати пахта экмайдиган бу туманда ҳам пахта экадиган туманлардагидан паст эмас.
Фарғона вилояти Қўқон шаҳридаги 8-оилавий поликлиниканинг пахтага ҳайдалган ва кунлик нормани бажармаган ходимларига ишдан бўшатиш билан таҳдид қилинмоқда. Озодликка йўлланган видеода поликлиника мулозимининг ходимлардан бу борада мажбурий тилхат олаётгани акс этган. Мулозим айтиб туриб ёздирган тилхатда кунлик 50 кило нормани бажармаган ходим, ўз аризасига кўра, ишдан кетиши қайд қилинган.
Ўзбекистон ҳукумати пахтани етиштириш ва эскпорт қилишда коррупцион схемаларга чек қўймас экан пахта яккаҳокимлиги сақланиб қолаверади. Ўзбекистонда мажбурий меҳнатга қарши кампания фаоли, Берлиндаги Ўзбекистон-Германия форуми раҳбари Умида Ниёзова ана шундай фикрда.
Андижон вилоятида мажбурий пахта теримига жалб этилган талаба ҳалок бўлди. Вилоят прокуратураси Андижон Давлат университетининг биология факультети 2-босқич талабаси Комилжон Азимовнинг 11 сентябрь кунги шубҳали ўлими юзасидан текширув бошлаган. Университет раҳбарияти Комилжон юрак хуружидан вафот этгани, гувоҳлар эса талабани курсдоши уриб, ўлдириб қўйганини айтишмоқда.
Тошкентдаги "Абу Сахий" бозори дўкондорларига кўра, бозор маъмурияти ҳар бир дўкондордан пахта терими учун ярим миллион сўм тўлашни талаб қилмоқда. Бозор маъмурияти талаб қилинган пулни бермаган савдогарлардан дўконларини олиб қўйиш билан таҳдид қилган.
Ўзбекистонда олий ўқув юртлари талабаларини оммавий равишда пахтага олиб чиқиш бошланди. Ҳукуматнинг мажбурий меҳнатдан воз кечилиши ҳақидаги ваъдаларига қарамай бу йил ҳам Ўзбекистонда аксар университет талабалари пахта йиғим-теримига сафарбар этилмоқда.
Ўзбекистон Бош вазири Шавкат Мирзиёев сўнгги селектр йиғилишида ҳокимият мулозимларига ва фермерларга нисбатан дўқ-пўписани кучайтирди. Селектр йиғилишини бевосита эшитган ҳокимлик мулозими ва фермерларнинг айтишича, бош вазир “Ягона дарча” марказини самарали ишлатолмаган мулозимларни “қуритиш”ни, пахта плани бажаролмаган фермерларни эса қаматиб, “ғойиб” бўлишини таъминлашини айтган.
Ўзбекистонда мамлакат биринчи президенти ўлими муносабати билан эълон қилинган уч кунлик мотам тугар-тугамас¸ жойларда “пахта сиëсати” бошланди. Бу сиëсат ижросига яқин Озодлик манбалари янги мавсумнинг ўтган йилларга нисбатан оғирроқ бўлиши кутилаëтгани¸ халқни оммавий тарзда теримга мажбурлашнинг янги йўллари ўйлаб чиқилаëтганини билдирди.
